တၢ်ဒီသဒၢအတၢ်ကွၢ်ထွဲ လၢပှၤဖိသၣ်တဖၣ်အဂီၢ်

တၢ်လၢအကဲထီၣ်တဖၣ်လၢနဖိလၢအထီၣ်ကၠိဆၢကတီၢ်အတၢ်ဒီသဒၢအတၢ်ကွၢ်ထွဲတၢ်သမံသမိးတဖၣ်အပူၤ, တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်ဆဲးကသံၣ်ဒီသဒၢတဖၣ် ဒီးနကဘၣ်မၤစၢၤအီၤဒ်သိးကပူၤဖျဲးဒီးတၢ်ဆါဒီးကအိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ဃုထံၣ်၀ဲတက့ၢ်.

တၢ်ဒီသဒၢအတၢ်ကွၢ်ထွဲဖိသၣ်သးအနံၣ်အလါ 6-12

တၢ်ဒီသဒၢအတၢ်ကွၢ်ထွဲတၢ်ကွၢ်သမံသမိးလၢဖိသၣ်အဂီၢ်ဒ်လဲၣ်တဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်အပှ့ၤလၢယတၢ်အုၣ်ကီၤအတၢ်တိာ်ကျဲၤလဲၣ်.

ဆူၣ်ချ့တၢ်အုၣ်ကီၤန့ၣ် ညီနုၢ်ဟ့ၣ်အပှ့ၤလၢတၢ်ဒီသဒၢအတၢ်ကွၢ်ထွဲတၢ်မၤတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲန့ၣ် ညီနုၢ်ပာ်ဃုာ်ဒီး ဖိသၣ်ဆူၣ်ချ့တၢ်ထံၣ်လိာ်သးဒီကသံၣ်သရၣ်တဖၣ်, တၢ်ဆဲးကသံၣ်ဒီသဒၢတဖၣ် ဒီးတၢ်ဒိၣ်ထီၣ်အတၢ်ကွၢ်သမံသမိးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. မၤလီၤတံၢ်ဒ်သိးကသမံသမိးနတၢ်တိာ်ကျဲၤအတၢ်ဟ့ၣ်အဘူးအလဲလီၤတံၢ်လီၤဆဲးအဂီၢ်တက့ၢ်.

လၢတၢ်လဲၤကွၢ်ဖိသၣ်တဖၣ်တၢ်ထံၣ်လိာ်သးတဖၣ်အပူၤန့ၣ် နဖိအကသံၣ်သရၣ်မ့တမ့ၢ်နဟံၣ်နဃီအကသံၣ်သရၣ်န့ၣ် ကသမံသမိးနဖိအနီၢ်ထီဒီးအဃၢ, မဲာ်ချံတၢ်ထံၣ်ဒီးတၢ်နၢ်ဟူ ဒီးကွၢ်ကီနီၢ်ဒိၣ်ထီၣ်အဆီတဖၣ်လီၤ. ကသံၣ်သရၣ်န့ၣ် ကဟ့ၣ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ဂ့ၢ်ဒီးတၢ်ကူၣ်တၢ်ဖးလၢကဒီသဒၢစၢၤဒီးမၤဆူၣ်ချ့စၢၤနဖိအဂီၢ်လီၤ.

တၢ်ဒီသဒၢအတၢ်ကွၢ်ထွဲတၢ်မၤညီနုၢ် ဒီးတၢ်ကွၢ်တၢ်သမံသမိးတဖၣ်လၢဖိသၣ်ထီၣ်ကၠိအသးအနံၣ်အလါတဖၣ်အဂီၢ်:

  • တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢနီၢ်ခိတၢ်ဟူးဂဲၤဒီးကိာ်ပူၤဆူၣ်ချ့အဂီၢ်
  • ထိၣ်ဒွးဒီးတဲသကိးလၢတၢ်ဃၢအကြၢးအဘၣ်ဒီး နီၢ်ခိကိၢ်လိၣ်တၢ်ရဲၣ်ထံး
  • ကသံၣ်ဒီသဒၢတဖၣ် လၢအပာ်ဃုာ် DTaP, MMR, တိးကွ့တၢ်ဆါကသံၣ်ဆဲးတဖၣ်ဒီးကသံၣ်ဒီသဒၢအဂၤတဖၣ် (ကွၢ်တၢ်ပာ်ဖျါလၢလာ်အံၤ)
  • တၢ်ခံကွၢ်စီကွၢ်တၢ်ဒိၣ်ထီၣ်ဒီးတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သး လၢအပာ်ဃုာ်ဒီးတၢ်မၤလိတၢ်လၢကၠိဒီးတၢ်သ့ထီၣ်ဘၣ်ထီၣ်
  • တၢ်သမံသမိးတၢ်နၢ်ဟူဒီးတၢ်ထံၣ်
  • တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအဂီၢ် ဒ်သိးထံ မ့တမ့ၢ်တၢ်ယီၢ်လ့ၣ်ယီၢ်အတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢ ဒီးတၢ်ဒီသဒၢတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး
  • တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢတၢ်လိၣ်ဘိထီ ၣ်ဒီးသွံၣ်ထံးတၢ်ရ့လိာ်တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့
  • တၢ်ဒိကနၣ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဒ်သိးကဟးဆှဲးတၢ်ဘၣ်ထွဲဒီးတၢ်စူးကါညါသူး
  • တၢ်သမံသမိးလၢတၢ်ဘၣ်ဒိဒီးစၢၢ်

ဃုထံၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အဂၤဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဘၣ်ဆၢဘၣ်ကတီၢ် ဒီးတၢ်ကွၢ်သမံသမိးအဘျီနီၣ်ဂံၢ် လၢဖိသၣ်အိၣ်ကၠိအနံၣ်အလါတဖၣ်အဂီၢ်:

တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဒီသဒၢအတၢ်ကွၢ်ထွဲ(PDF)

တၢ်ဒီသဒၢအတၢ်ကွၢ်ထွဲတၢ်မၤဆီၣ်ထွဲတၢ်ဂ့ၢ်ဆံးကိာ်တဖၣ် (PDF)

တၢ်ဆဲးကသံၣ်ဒီသဒၢဆၢကတီၢ်ရဲၣ်ကျဲၤလၢ ဖိသၣ်အဂီၢ် (သးအနံၣ်အလါ 6-12) န့ၣ်မ့ၢ်မနုလဲၣ်.

ကသံၣ်ဒီသဒၢ တၢ်ပညိၣ် သးအနံၣ်အလါ
DTaP ဒီသဒၢဒ့းဖသရံယါကိာ်ယူၢ်ဘိညိးတၢ်ဆါ, ခၣ်အ့ၣ်တံၢ်တၢ်ဆါ ဒီးတၢ်ကူးဖးထီတၢ်ဆါ 4-6 နံၣ်
IPV ဒီသဒၢတၢ်ဆါလီၤဘျ့ 4-6 နံၣ်
MMR ဒီသဒၢတၢ်ဆါဖိ(ဝဲးသဲး), ကိာ်ဘိးတၢ်ဆါဒီးရူၢ်ဘဲလၣ်တၢ်ဆါ 4-6 နံၣ်
ဘဲၣ်ရံၣ်စဲလၣ်တၢ်ထီၣ်ထါတၢ်ဆါ ဒီသဒၢတၢ်ထီၣ်ထါတၢ်ဆါ 4-6 နံၣ်
Tdap လီၤဂာ်ဒ် Tdap ဘၣ်ဆၣ်ဘၣ်တၢ်မၤအီၤလၢပှၤလိၣ်ဘိတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ. 11-12 နံၣ်
HPV ဒီသဒၢပှၤကညီ ဖၣ်ဖံလိၣ်မၣ်တၢ်ဆါဃၢ် လၢအမ့ၢ်ဝဲတၢ်ဂ့ၢ်ဖးဒိၣ်လၢ ဒၢလီၢ်ခိၣ်ထိးတၢ်ဆါအဂီၢ် 11-12 နံၣ်
MenACWY ဒီသဒၢ ခိၣ်နူာ်သလီညိးထီၣ်တၢ်ဆါလၢအကဲထီၣ်ခီဖျိဘဲးတံရံယၤအဃၢ် 11-12 နံၣ်
16 နံၣ်
တိးကွ့တၢ်ဆါ ဒီသဒၢတိးကွ့တၢ်ဆါ ကိးနံၣ်ဒဲးလၢတၢ်တၢ်ဂိၢ်ထီၣ်သီကတီၢ်

တၢ်ဒီသဒၢအတၢ်ကွၢ်ထွဲတၢ်ကွၢ်သမံသမိးအဂၤတဖၣ်လၢဖိသၣ်အဂီၢ် (သးအနံၣ်အလါ 6-12) အိၣ်ဧါ.

နဖိအကသံၣ်သရၣ်န့ၣ် ကဃ့ထီၣ်တၢ်ဒီသဒၢအတၢ်မၤကွၢ်အဂၤတဖၣ် လၢနဟံၣ်ဃီတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤ မ့တမ့ၢ်တၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဂ့ၢ်ကျိၤအဂုၤအဂၤတဖၣ်အဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အဒိတဖၣ်ကပာ်ဃုာ်ဒီး

  • တၢ်ကွၢ်တၢ်သမံသမိးလၢခိၣ်လဲစထြီ, သွံၣ်တၢ်ဆီၣ်သနံး, ထးဂဲာ်စဲ(လ)သွံၣ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်တၢ်ဆါ မ့တမ့ၢ်တၢ်အိၣ်သးအဂၤတဖၣ် လၢဟံၣ်ဃီတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤမ့တမ့ၢ်ကလုာ်ဒူၣ်အဖီခိၣ်
  • မဲၣ်လနိမါဖံးဘ့ၣ်တၢ်ဆါ, တၢ်ပူလီၢ်တဖၣ် မ့တမ့ၢ်တၢ်ပနဲၤလီၢ်တဖၣ်မ့ၢ်အိၣ်န့ၣ် တၢ်မၤကွၢ်ဖံးဘ့ၣ်
  • မ့ၢ်အိၣ်ဒီးထးဂာ်အဂံၢ်လၢသွံၣ်ပူၤမ့ၢ်လီၤစှၤန့ၣ် တၢ်မၤပှဲၤထးဂာ်အဂံၢ်
  • တၢ်ကွၢ်သမံသမိးဒီးတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်တဲသကိးတၢ်လၢတၢ်မၤဆူၣ်မၤစိးလၢဟံၣ်ဃီပူၤ (ပာ်ဃုာ်ဒီးတၢ်မၤတရီတပါဖိသၣ်)
  • တၢ်သူၣ်ဟူးသးဂဲၤ မ့တမ့ၢ်တၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးအတၢ်ဘၣ်ယိၣ်မ့ၢ်အိၣ်န့ၣ် တၢ်သမံသမိးကွၢ်လၢသးဟးဂီၤ မ့တမ့ၢ်အီၣ်တ့ာ်စၣ်တၢ်ဆါ
  • မ့ၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်ဘၣ်ယိာ်ဘၣ်ဃး နီၢ်ကစၢ်အဃၢဒီးတၢ်ဒိၣ်ထီၣ်န့ၣ် တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်အီၣ်န့ၢ်ဂံၢ်န့ၢ်ဘါအတၢ်ဒိကနၣ်တဲသကိးတၢ်

ဒ်သိးယဖိတဖၣ်ကအိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အဂီၢ် ယမၤတၢ်မနုၤကသ့လဲၣ်.

တၢ်လဲၤထံၣ်လိာ်သးကိးဘျီဒဲးန့ၣ် နကသံၣ်သရၣ် (မ့တမ့ၢ်သရၣ်မုၣ်ကွၢ်ပှၤသးစၢ်တဂၤ) ကသံကွၢ်နၤဘၣ်ဃး နဖိအတၢ်ဒိၣ်ထီၣ် ဒီးဟ့ၣ်ကူၣ်နၤလၢကဒီသဒၢနဖိဒီးမၤပှဲၤအဝဲဒီးတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကပာ်ဃုာ် တၢ်တဒုးဘၣ်ဖိသၣ်လၢတၢ်အိမီၣ်ခံဆီတဆီ, ဒီသဒၢအဝဲသ့ၣ်လၢမုၢ်တၢ်ကပီၤ ဒီးဒီသဒၢအီၤလၢတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးခီဖျိတၢ်စူးကါ သိလ့ၣ်လီၢ်ဆ့ၣ်နီၤတဖၣ်ဒီး တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢခိၣ်သလုးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

ကွၢ်တၢ်အပီးအလီတဖၣ် ဒီးတၢ်အိၣ်ယၢၤတဖၣ် လၢထီရီၤတၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်ဘၣ်ဃးတၢ်ဆူၣ်ချ့ဂံၢ်ဘါလၢပှဲၤဒီးတၢ်အီၣ်န့ၢ်ဂံၢ်န့ၢ်ဘါတက့ၢ်.

တၢ်ဂ့ၢ်အဂၤဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဒီသဒၢအတၢ်ကွၢ်ထွဲ

ဆူၣ်ချ့တၢ်ကွၢ်ထွဲလၢမိၢ်သီတဖၣ်အဂီၢ်
တၢ်ဒီသဒၢအတၢ်ကွၢ်ထွဲလၢဖိသၣ်သးနံၣ်0--5အဂီၢ်
ကသံၣ်ဒီသဒၢတဖၣ်လၢသးစၢ်တဖၣ်အဂီၢ်
နီၢ်ခိတၢ်သမံသမိးတဖၣ်ဒီးတနံၣ်ဘၣ်တနံၣ်တၢ်လဲၤထံၣ်လိာ်သးတဖၣ်
တၢ်ကွၢ်ထွဲမဲလၢဖိသၣ်အဂီၢ်
တၢ်လိာ်ခိၣ်လိာ်ကွဲတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢလၢဖိသၣ်တဖၣ်အဂီၢ်

ပှၤကွၢ်ထွဲတၢ်ဖိတဂၤစုာ်စုာ်မ့ၢ်ဝဲပှၤစဲၤလံာ်ဃံာ်ဃာ်သဘျ့ဒီး တမ့ၢ်ပခၢၣ်စးဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်ဒီသဒၢအတၢ်ကွၢ်ထွဲ
တၢ်တၢ်စၢၤမၤစၢၤတဖၣ်

အကါဒိၣ်လၢကနၢ်ပၢၢ် ကသံၣ်အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အိၣ်မနုၤလဲၣ် ဒီးနတၢ်တိာ်ကျဲၤတခါန့ၣ် ဟ့ၣ်အပှ့ၤလၢတၢ်မနုၤအဂီၢ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. စူးကါတၢ်တိစၢၤမၤစၢၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ဒ်သိးကဃုထံၣ်သ့ၣ်ညါတၢ်ဘၣ်ဃး:

ကွၢ်ဃုတၢ်ဂ့ၢ်ဆံးကိာ်အဂၤတဖၣ် လၢနတၢ်န့ၢ်ဘျုးန့ၢ်ဖှိၣ်အလံာ်ဆံးဖိတက့ၢ်.

ယကဘၣ်...