တၢ်ဒီသဒၢအတၢ်ကွၢ်ထွဲလၢမိၢ်အသီတဖၣ်
အဂီၢ်ဒီးဖိသၣ်အိၣ်ဖျဲၣ်သီတဖၣ်အဂီၢ်

အခဲအံၤဒ်နဒၢထီၣ်ဖိအသိးနကအဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါတၢ်ကွၢ်ထွဲတချုးအိၣ်ဖျဲၣ်လၢနတၢ်ဆူၣ်ချ့တၢ်အုၣ်ကီၤကဟ့ၣ်န့ၢ်ဝဲတၢ်ဘူးအလဲတဖၣ်ဒီးကဘၣ်ပၢၤဃာ်တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့နသးလၢဒၢထီၣ်ဖိအတီၢ်ပူၤဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ပမၤစၢၤနၤသ့လီၤ.

ယတၢ်အုၣ်ကီၤတၢ်တိာ်ကျဲၤန့ၣ်ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်န့ၢ် တၢ်သမံသမိးတချုးအိၣ်ဖျဲၣ် ဒီးတၢ်ကွၢ်ထွဲတၢ်မၤမနုၤတဖၣ်အဘူးအလဲလဲၣ်.

ဆူၣ်ချ့တၢ်အုၣ်ကီၤန့ၣ်ညီနုာ်ကဟ့ၣ်န့ၢ်ဝဲတချုးအိၣ်ဖျဲၣ်တၢ်ကွၢ်ထွဲလၢအမ့ၢ်ဝဲတၢ်ထံၣ်လိာ်သးဒီးကသံၣ်သရၣ်ဖဲသၢလါတလါ,ဃုလါတလါ ဒီး ခွံလါတလါ ဃုာ်ဒီးတၢ်ထီၣ်တၢ်ဆါဟံၣ်ဖဲနဟုးဆါဒီးအိၣ်ဖျဲၣ်ဖိအခါန့ၣ်လီၤ. မၤလီၤတံၢ်ဒ်သိးကသမံသမိးနတၢ်တိာ်ကျဲၤအတၢ်ဟ့ၣ်အဘူးအလဲလီၤတံၢ်လီၤဆဲးအဂီၢ်တက့ၢ်. 

မိၢ်ဒၢတၢ်ကွၢ်ထွဲတၢ်လဲၤထံၣ်လိာ်တဖၣ်သးအကတီၢ်န့ၣ်,ကသံၣ်သရၣ်ကသမံသမိးနနီၢ်ကစၢ်အတယၢၢ်,သွံၣ်တၢ်ဆီၣ်သနံး,ဒီးလူၤပိာ်ကျဲၤကပူၤလၢဖိသၣ်တၢ်ဒိၣ်ထီၣ်န့ၣ်လီၤ. ကသံၣ်သရၣ်ကဟ့ၣ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ,တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးဒီးတၢ်မၤကွၢ်တဖၣ်ဒ်သိးကမၤစၢၤနၤဒီးနဖိဖိကအိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.  နကဘၣ်ဒိတၢ်ဒိကွၢ်နီၢ်ခိက့ၢ်ဂီၤဒွဲသ့ဖဲနဒၢပှဲၤထီၣ် 20 နွံ ဒီးကဘၣ်တၢ်သမံသမိးသ့လၢ တၢ်ဒၢထီၣ်ဖိလၢလီၤဘၣ်ယိာ်ဖးဒိၣ်ဃုာ်ဒီးမိၢ်တဖၣ်လၢအသးအိၣ်35နံၣ် ဒီး ဆူဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤ.

တချုးအိၣ်ဖျဲၣ်တၢ်ကွၢ်ထွဲညီနုၢ်, တချုးအိၣ်ဖျဲၣ်တၢ်သမံသမိး မ့တမ့ၢ်တၢ်ကတိၤဟ့ၣ်ကူၣ်ခိၣ်တီတနီၤန့ၣ်လီၤ.

  • အိၣ်ဘူးဒီးပှၤလၢစူးကါသံးဒီးညါသူးဒီးနီၢ်ကစၢ်တၢ်စူးကါဒီးတၢ်ဟးစှဲး
  • တၢ်အီၣ်န့ၢ်ဂံၢ်န့ၢ်ဘါ, တၢ်ဃၢအကြၢးအဘၣ်ဒီးနီၢ်ခိတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤ
  • တၢ်ဒုးအီနုၢ်ထံ
  • တၢ်အီဖီလ့းအဲးစ့းကသံၣ်တဖၣ် ဒီး ကသံၣ်န့ၢ်ဂံၢ်န့ၢ်ဘါ(ဝံးတမံၤ)လၢမိဒၢအဂီၢ်တဖၣ်
  • တၢ်သမံသမိးဆံၣ်ဆၢတၢ်ဆါလၢဒၢကတီၢ် (GDM)
  • တၢ်သမံသမိးကွၢ်တၢ်ဘၣ်ကူဘၣ်ဂာ် (ကရူၢ် B စထြဲးဘဲးတံရံယါ,သူၣ်ညိး ဆါ B, HIV ဒီးတၢ်ဆါအဂၤတဖၣ်)
  • တၢ်သမံသမိးကွၢ် သွံၣ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်တၢ်ဆါဒီး Rh တၢ်ဘၣ်လိာ်ဘၣ်စး
  • တၢ်ဆဲးကသံၣ်ဒီသဒၢလၢအဘၣ်တၢ်ဃုထၢဃာ်တဖၣ် (မ့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ခွဲးလၢ FDA ဒ်တၢ်ဘၣ်ယိာ်တအိၣ်လၢပိာ်မုၣ်တဖၣ်အဂီၢ်)

ကွၢ်အါထီၣ် 2022 တချုးအိၣ်ဖျဲၣ်တၢ်ကွၢ်ထွဲဒီးတချုးအိၣ်ဖျဲၣ်တၢ်သမံသမိးတဖၣ် (PDF)

လၢတၢ်ဒၢထီၣ်ဖိအတီၢ်ပူၤန့ၣ်ကအိၣ်ဆူၣ်ချ့အဂီၢ်ယမၤတၢ်မနုၤသ့လဲၣ်.

အကါဒိၣ်လၢကကွၢ်ထွဲလီၤနသးလၢတၢ်ဒၢထီၣ်ဖိအတီၢ်ပူၤ - တမ့ၢ်ထဲနတၢ်အိၣ်မုာ်ဆိးပၢၤအဂီၢ်ဘၣ်, မ့ၢ်စ့ၢ်ကီးလၢကဟ့ၣ်နဖိတၢ်စးထီၣ်သးသမူအဂ့ၤကတၢၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ကွၢ်သမံသမိးအပီးအလီတဖၣ်ဒီးတၢ်အိၣ်ယၢၤတဖၣ်ဒ်သိးကကတဲၤကတီၤစၢၤတၢ်ဒၢထီၣ်ဖိ,နၢ်ပၢၢ်နနီၢ်ခိအတၢ်ဆီတလဲဒီးသုးကျဲၤနဆူၣ်ချ့လၢဒၢထီၣ်ဖိအတီၢ်ပူၤတက့ၢ်.

ယဖိအိၣ်ဖျဲၣ်ဝံၤတဘျီဃီန့ၣ် လိၣ်ဘၣ်တၢ်သမံသမိးဒီးအကျိၤအကွာ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.  

  • တၢ်ကွၢ်သမံသမိးမဲးထၢၣ်ဘီလံးစၢၣ် (နီၢ်ခိပူၤဂာ်တၢ်ဆီတလဲကဲထီၣ်လၢအဆီတလဲတၢ်အီၣ်ဆူဂံၢ်ဘါ)ဒီးတၢ်နၢ်ဟူ
  • အဲၣ်သရိၣ်မဲၣ်စ့ၣ်မဲာ်ချံကသံၣ်သိပံာ်
  • တၢ်ဆဲး ဝံးတမံၣ် K ဒ်သိးကဒီသဒၢသွံၣ်ကျိၤထူၣ်ဖျိတၢ်ဆါအဂီၢ်
  • တၢ်ကွၢ်သမံသမိးဖံးဘီတၢ်ဆါ
  • ကသံၣ်ဒီသဒၢသူၣ်ညိးတၢ်ဆါ B
  • APGAR အမးလၢကတၢ်ကွၢ်ထံကွၢ်ဆးဖိသၣ်အိၣ်ဖျဲၣ်သီလၢတၢ်ထိၣ်ယဲၢ်မံၤ - နီၢ်ခိက့ၢ်ဂီၤ, သွံၣ်စံၣ်, တၢ်သံးမဲာ်သံးနါ, တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤဒီးတၢ်သါထီၣ်သါလီၤန့ၣ်လီၤ.

တချုးလၢနဟးထီၣ်လၢတၢ်ဆါဟံၣ်န့ၣ်, နကဒိးန့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢတၢ်အီၣ်န့ၢ်ဂံၢ်ဘါဒီး နဖိအိၣ်ဖျဲၣ်သီဒ်ကဒိၣ်ထီၣ်ပှဲၤဒီး တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့န့ၣ်လီၤ. သုးကျဲၤတၢ်သမံသမိးပိာ်ထွဲတဖၣ်လၢနဖိလၢဖိသၣ်ကသံၣ်သရၣ် မ့တမ့ၢ်ဟံၣ်ဖိဃီဖိကသံၣ်သရၣ်တက့ၢ်.

မၤလိအါထီၣ်ဘၣ်ဃးတၢ်သမံသမိးတဖၣ်ဒီးကသံၣ်ဒီသဒၢတဖၣ်လၢဖိသၣ်အဂီၢ်တက့ၢ်.

နမ့ၢ်လိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢကကွၢ်ဃုဖိသၣ်ကသံၣ်သရၣ် မ့တမ့ၢ် နီၢ်ကစၢ်ဆူၣ်ချ့ပှၤကွၢ်ထွဲတၢ်ကသံၣ်သရၣ်လၢနဖိတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်,စူးကါဃုဒိးန့ၢ်ကသံၣ်သရၣ်တဂၤပီးလီတက့ၢ်.

တၢ်ဂ့ၢ်အဂၤဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဒီသဒၢအတၢ်ကွၢ်ထွဲ

8တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်တ
ဖၣ်လၢတၢ်ကွၢ်ထွဲမဲဖဲတၢ်ဒၢထီၣ်ဖိအဆၢကတီၢ်

တၢ်ကွၢ်ထွဲမဲလၢဖိသၣ်အဂီၢ်
တၢ်ဒီသဒၢအတၢ်ကွၢ်ထွဲလၢဖိသၣ်အိၣ်ဖျဲၣ်သီတဖၣ်ဒီးဖိသၣ်စံးတဖၣ်အဂီၢ်

ပအိၣ်ဒီးတၢ်ဘျးစဲလၢလၢဘၣ်ထွဲဒီးပှၤဟ့ၣ်ဆူၣ်ချ့တၢ်ကွၢ်ထွဲအါဂၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤကွၢ်ထွဲတၢ်ဖိတဂၤစုာ်စုာ်မ့ၢ်ဝဲပှၤစဲၤလံာ်ဃံာ်ဃာ်သဘျ့ဒီး တမ့ၢ်ပခၢၣ်စးဘၣ်န့ၣ်လီၤ.