ဃံအဆၢညိးတၢ်ဆါ
နီၢ်ခိဂံၢ်တြီဆၢတဘၣ်လိာ်ဘၣ်စးတၢ်ဆါအံၤန့ၣ် မၤညိးထီၣ်တၢ်အဆၢတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. နမ့ၢ်တကူစါအီၤန့ၣ် တၢ်ညိးထီၣ်န့ၣ်ဒုးကဲထီၣ်တၢ်အဆၢဘၣ်ဒိဆူၣ်ဆူၣ်နးနးလီၤ.
ဃံအဆၢညိးတၢ်ဆါန့ၣ် ဘၣ်ဒိညီနုၢ် အါန့ၢ်အဆၢတမံၤ ဒီးရၤလီၤအသးဆူနီၢ်ခိက့ၢ်ဂီၤအဂၤတဖၣ် ပၣ်ဃုာ်ဒီးသးဖျၢၣ်, ပသိၣ်တဖၣ်ဒီးမဲာ်ချံန့ၣ်လီၤ. ပှၤတနီၤလၢအအိၣ်ဒီးဃံအဆၢညိးတၢ်ဆါန့ၣ် ကိၢ်လိၣ်တဖၣ်အိၣ်ထီၣ်လၢတၢ်အဆၢကပိာ်ကပၤ အါတက့ၢ်လၢစုကမိာ်, ဖံနါခိၣ်ဒီးခီၣ်နၢၣ်ခံန့ၣ်လီၤ.
ကသံၣ်သရၣ်တဖၣ်တသ့ၣ်ညါလီၤတံၢ် တၢ်အဂ့ၢ်အကျိၤလၢအဒုးကဲထီၣ် ဃံအဆၢညိးတၢ်ဆါဘၣ်. ပှၤတနီၤဆိမိၣ်လၢအဝဲန့ၣ်ကဲထီၣ် ဖဲဘဲးတံရံယၤအဃၢ်မ့တမ့ၢ်တၢ်ဆါဃၢ် မၤတံာ်တာ်နီၢ်ခိဂံၢ်တြီဆၢသဟီၣ်ဒီးမၤအီၤ ဒ်သိးကမၤဟးဂီၤအဆၢတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဃံအဆၢညိးတၢ်ဆါအပနီၣ်တဖၣ်
တၢ်ဆါအပနီၣ်တဖၣ်အိၣ်ထီၣ်သတူၢ်ကလာ်မ့တမ့ၢ်တဆီၣ်တဆီၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်န့ၣ်အါစုအါဘျီ အၢန့ၢ်ဒံးဃံကၢ်လီၤစုခီၣ်ကမဲာ်တၢ်ဆါန့ၣ်လီၤ. နမ့ၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးတၢ်လၢလာ်တဖၣ်အံၤ အကါဒိၣ်လၢနကလဲၤထံၣ်နကသံၣ်သရၣ်:
- တၢ်ဆါ, တၢ်ဃံးမ့တမ့ၢ်တၢ်ညိးထီၣ်လၢတၢ်အဆၢအါမး
- တၢ်ဃူလိာ်သးကိးကပၤဒဲး - နစုစ့ၣ်စုဒ့ကိာ်န့ၣ် မ့ၢ်ညိးထီၣ်န့ၣ် နစုထွဲစုဒ့ကိာ်စ့ၢ်ကီးကညိးထီၣ်
- နဆၢအဂၤတဖၣ်ကဆါထီၣ်ဒီးညိးထီၣ်ကယီကယီ
- တၢ်ညိးထီၣ်န့ၣ် တဘျါဘၣ်ဒီးကမၤတံာ်တာ်နတၢ်မၤ, တၢ်ဟးကျဲ မ့တမ့ၢ်တနံၤဘၣ်တနံၤတၢ်မၤတဖၣ် ဒ်သိးတၢ်ကူသိးတၢ်မ့တမ့ၢ်တၢ်နီၣ်သိလ့ၣ်န့ၣ်လီၤ.
- တၢ်လီၤဘှံးလီၤတီၤဒီးနီၢ်အဃၢစှၤလီၤ