စးထီၣ် တၢ်မၤအဆီ အခီၣ်ထံးကတၢၢ်တဆီ ဒ်သိးနဖိကစးထီၣ်ဘၣ် တၢ်စးထီၣ်လၢအဂ့ၤအဂီၢ်
နမ့ၢ်မုၢ်လၢ်ဆိပာ်တၢ်န့ၣ်, မၤလိသ့ၣ်ညါအါထီၣ်တၢ် ခီဖျိ နကိး တၢ်တိစၢၤမၤစၢၤ ကရူၢ်ဖိ ဖဲ-
1-800-711-9862, TTY 711
ဂီၤ 8 နၣ်ရံၣ် တုၤ ဟါ 5 နၣ်ရံၣ်, မုၢ်ဆၣ် တုၤ မုၢ်ဖီဖး, Central Time. တၢ်ကိးအံၤ မ့ၢ်ဝဲ ဘူးလဲကလီလီၤ.
ဖိသၣ်လၢအဆူၣ်ချ့ဒိၣ်တဖၣ်န့ၣ် စးထီၣ်လၢဟုးသးလၢအဆူၣ်ချ့ဒိၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ
Pregnant Blue AdvantageSM ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် ဒီး ဖိသၣ်တဖၣ် ဒီး MinnesotaCare ကရူၢ်ဖိတဖၣ် ဒိးန့ၢ် ဆူၣ်ချ့တၢ်တိာ်ကျဲၤ အဘျဲၣ် တၢ်န့ၢ်ဘျုးတဖၣ် လၢ တချုးတၢ်အိၣ်ဖျဲၣ်ဖိ ဒီး တၢ်အိၣ်ဖျဲၣ်ဖိဝံၤ တၢ်ကွၢ်ထွဲ အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တုၤနသ့ၣ်ညါလၢ နအိၣ်ဒီးဟုးသးတဘျီဃီန့ၣ်, ကိးဘၣ် ကရူၢ်ဖိ တၢ်တိစၢၤမၤစၢၤ အနီၣ်ဂံၢ်ဖဲ န တၢ်ကွၢ်နီၣ်ကွၢ်ဃါခးက့ အချၢ ဒ်သိးနကမၤလိသ့ၣ်ညါအါထီၣ်ဒီး စးထီၣ်တၢ်အဂီၢ်တက့ၢ်.
တၢ်အိၣ်ဟုးသးကတီၢ် တၢ်လဲၤဒုးနဲၣ်သး အတၢ်အကါဒိၣ်အဂ့ၢ်
တၢ်အိၣ်ဟုးသးကတီၢ် တၢ်ကွၢ်ထွဲန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ ညီနုၢ်တၢ်မၤ, ဒီးမ့ၢ်ဆူၣ်ချ့တၢ်ကွၢ်ထွဲ တၢ်လဲၤဒုးနဲၣ်သးလၢ တၢ်အုၣ်ကီၤကျၢၢ်ဘၢဟ့ၣ်စၢၤအပှ့ၤ လၢပှၤအိၣ်ဒီးဟုးသးတဖၣ် အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အိၣ်ဟုးသးကတီၢ် တၢ်လဲၤဒုးနဲၣ်သး ဆိဆိဒီး ကတီၢ်ဘၣ်ဘၣ်န့ၣ် မၤစၢၤနကသံၣ်သရၣ် မ့တမ့ၢ် ပှၤကွၢ်ထွဲကူစါတၢ် လၢကခိးကွၢ် နတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ဒီး ဖိသၣ် အတၢ်ဒိၣ်ထီၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤမ့ၢ် တၢ်အကါဒိၣ်ကတၢၢ်လၢ နမၤအီၤသ့ လၢနၤဒီး နဖိဆံး အတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
အိၣ်ကတဲာ်ကတီၤသးလၢ ဖိသၣ်အဂီၢ်
လၢတၢ်အုၣ်ကီၤကျၢၢ်ဘၢအါထီၣ် နတၢ်လဲၤဒုးနဲၣ်သးလၢ ကသံၣ်သရၣ်အဂီၢ်, န Blue Plus ဆူၣ်ချ့ တၢ်တိာ်ကျဲၤ ဟဲစိာ်ဃုာ်ဒီး တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတဖၣ်ဒီး တၢ်န့ၢ်ဘျုး အဘျဲၣ်တဖၣ် ဒ်သိးကမၤစၢၤနၤလၢ တၢ်ကတဲာ်ကတီၤသးလၢ ဖိသၣ်အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဒီး ဆူညါအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ဆဲးကျိးဆူ ကရူၢ်ဖိတၢ်တိစၢၤမၤစၢၤအလီကျိၤဖဲ 1-800-711-9862, TTY 711 လၢကဃုသ့ၣ်ညါအါထီၣ် တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤဒီး တၢ်န့ၢ်ဘျုးတဖၣ်အံၤ အတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအဂီၢ်တက့ၢ်. တၢ်ကိးအံၤ ကမ့ၢ်ဘူးလဲကလီလီၤ.
ဒိးန့ၢ် တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤလၢ ပှၤပၢဆှၢတၢ်ဂ့ၢ် မူဒါခိၣ်အအိၣ်
ပှၤပၢဆှၢတၢ်ဂ့ၢ် မူဒါခိၣ်တဂၤန့ၣ် မၤစၢၤနၤသ့လၢ နကဃုထံၣ်န့ၢ် ကသံၣ်သရၣ်တဖၣ်လၢ ပှာ်ဘျးစဲအပူၤ, ဆီလီၤန့ၢ်နၤ တၢ်လဲၤဒုးနဲၣ်သးဒီး ကသံၣ်သရၣ် ဒီး တၢ်လူၤပိာ်ကွၢ်ထွဲက့ၤ ဆူၣ်ချ့ တၢ်လဲၤထံၣ်လိာ်သးတဖၣ် ဒီး စံးဆၢတၢ်သံကွၢ်တဖၣ်ဖဲ တၢ်လဲၤဒုးနဲၣ်သးဒီး ကသံၣ်သရၣ် အဘၢၣ်စၢၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်မၤစၢၤဟ့ၣ်လီၤ တၢ်အိၣ်ယၢၤတဖၣ် လၢအဘၣ်ဃးဒီး ဟံၣ်ဃီတၢ်အိၣ်ဆိးလီၢ်, တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢ, ကျိၣ်စ့ဂ့ၢ်ဝီ, တၢ်ကူစါယါဘျါ တၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ်ဒီး ကသံၣ်ကသီတဖၣ်အဂ့ၢ် သ့စ့ၢ်ကီးလီၤ.
ဆိကမိၣ်လၢ နကမၤတၢ်ဒီး မုၣ်ကွၢ်ပဟုး တက့ၢ်.
မုၣ်ကွၢ်ပဟုးတဂၤန့ၣ် မၤစၢၤနၤလၢ တၢ်ကတဲာ်ကတီၤသးလၢ တၢ်အိၣ်ဖျဲၣ်ဖိကတီၢ်အဂီၢ် ခီဖျိ ဟ့ၣ်လီၤနၤ တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤလၢ နီၢ်ခိဒီးလၢ နီၢ်သးဂ့ၢ်ဝီ ဖဲတချုးတၢ်အိၣ်ဖျဲၣ်ဖိ, တၢ်အိၣ်ဖျဲၣ်ဖိအဖၢမုၢ်ဒီး ဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် တဲဘၣ်နကသံၣ်သရၣ် ဘၣ်ဃးဒီး နတၢ်အိၣ်ဖျဲၣ် တၢ်တိာ်ကျဲၤအဂ့ၢ်သ့, ဖဲနအိၣ်ဖျဲၣ်ဖိကတီၢ် မၤမုာ်မၤခုၣ်နသးသ့, ဒီးမၤစၢၤနၤလၢ နကဒုးအီနဖီနုၢ်, ဒီးအဂၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဒိးန့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်ကနၢၤလၢ Healthy Rewards တၢ်မၤဆူၣ်ထီၣ်သး အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအပူၤ
ဖဲနနုာ်လီၤပၣ်ဃုာ်တၢ်လၢ Healthy Rewards အပူၤအခါ, နၤဒီး နဟံၣ်ဖိဃီဖိ ကဒိးန့ၢ် တၢ်ဟ့ၣ်ကနၢၤတဖၣ် ဖဲလၢနမၤဝံၤနဲ တၢ်မၤကွၢ်တၢ်ဆူးတၢ်ဆါဒီး တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ အတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤ လီၤတံၢ်တဖၣ်ဝံၤအခါန့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤအပူၤ ပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်လဲၤဒုးနဲၣ်သး ဖဲတချုးတၢ်အိၣ်ဖျဲၣ်ဖိ, တၢ်အိၣ်ဖျဲၣ်ဖိဝံၤ ဒီး တၢ်လဲၤဒုးနဲၣ် ဖိသၣ်တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ကွၢ်ဘၣ် Healthy Rewards အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတဖၣ်
ဒိးန့ၢ် သိလ့ၣ်အလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤတခါ ဃုာ်ဒီး ခီးထံၣ် သိလ့ၣ်လီၢ်ဆ့ၣ်နီၤ ဒီး တၢ်မၤဂ့ၤထီၣ် အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ
ပှၤကရူၢ်ဖိတဖၣ်လၢ အိၣ်ဒီးတၢ်ကြၢးဒိးန့ၢ်ခွဲးယာ်န့ၣ် ဒိးန့ၢ် သိလ့ၣ်လီၢ်ဆ့ၣ်နီၤတဖျၢၣ် မ့တမ့ၢ် တၢ်လၢအမၤဂ့ၤထီၣ် ဖိသၣ်အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်သီ ဒီး ဖိသၣ်လၢ အသးအိၣ် 9 နံၣ်ဆူအဖီလာ်တဖၣ် အတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ လၢနတလၢာ်အါထီၣ်ဘၣ်ဘူးလဲန့ၣ် သ့လီၤ.
အိၣ်ဒီး တၢ်ပာ်ပနီၣ်တဖၣ်လီၤ.
တၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲလၢနဂီၢ်ဒီး နဖိဆံးအဂီၢ်
နတၢ်လဲၤဒုးနဲၣ်သးလၢ ကသံၣ်သရၣ် တကးဒံးဘၣ်, အိၣ်ဒံးဒီး တၢ်အိၣ်ယၢၤအဂၤတဖၣ်လၢ နဒိးန့ၢ်အီၤသ့ လၢနၤဒီး နဖိဆံး ကပှဲၤဒီးတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ လၢနီၢ်ခိ ဒီးလၢ နီၢ်သးဂ့ၢ်ဝီ န့ၣ်လီၤ. ဒိးန့ၢ်အါထီၣ် တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤဒီး တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ လၢ-
ဖိသၣ်ဆံးလၢအအိၣ်ဖျဲၣ်ဆိ တချုးအမုၢ်အလါဘၣ်တဖၣ်အဂီၢ်
နဖိဆံး မ့ၢ်အိၣ်ဖျဲၣ်ဆိ မ့တမ့ၢ် မ့ၢ်က့ကွဲၣ်န့ၣ်, NICU ဟံၣ်ဖိဃီဖိ တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ® တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ မၤစၢၤ မိၢ်ပၢ်တဖၣ်လၢ Neonatal Intensive Care Unit (NICU) အပူၤလီၤ.
ကွၢ်ဘၣ် NICU တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ဟံၣ်ဖိဃီဖိ ®
March of Dimes ဟ့ၣ်ထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤဒီး တၢ်မၤစၢၤလၢ ဖိသၣ်ဆံးတဖၣ်လၢ အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဆိလၢ တချုးအမုၢ်အလါဘၣ်တဖၣ် အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ဒုးအီ မိၢ်နုၢ်ထံ
တၢ်သံကွၢ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဒုးအီမိၢ်နုၢ်ထံ အဂီၢ်
နုာ်ကွၢ် La Leche League မ့တမ့ၢ် ကိးဘၣ် La Leche League တၢ်ဒုးအီမိၢ်နုၢ်ထံ တၢ်မၤစၢၤလီကျိၤ ဖဲ 1-877-452-5324.တက့ၢ်.
နုာ်ကွၢ် Infant Risk Center လၢတၢ်သံကွၢ်တဖၣ်လၢ အဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဒုးအီမိၢ်နုၢ်ထံ ဒီး ကသံၣ်ကသီတဖၣ် အဂီၢ်န့ၣ်တက့ၢ်.
တၢ်သးအုးသးဟးဂီၤ ဖဲအိၣ်ဖျဲၣ်ဖိဝံၤအကတီၢ်အဂ့ၢ်
တၢ်အံးကွၢ်ပၢဆှၢက့ၤ တၢ်သးအုးသးဟးဂီၤ ဖဲအိၣ်ဖျဲၣ်ဖိဝံၤအကတီၢ်အဂီၢ် တၢ်အိၣ်ယၢၤအဂ့ၤကတၢၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲ န နီၢ်ကစၢ်ဆူၣ်ချ့ပှၤကွၢ်ထွဲတၢ်ကသံၣ်သရၣ် န့ၣ်လီၤ.
နဆဲးကျိးဆူ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ် တၢ်မၤစၢၤဆီၣ်ထွဲ တၢ်အိၣ်ဖျဲၣ်ဖိဝံၤအကတီၢ်ကရၢ သ့ဝဲစ့ၢ်ကီးလီၤ.
နုာ်ကွၢ် ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်တၢ်မၤစၢၤဆီၣ်ထွဲ တၢ်အိၣ်ဖျဲၣ်ဖိဝံၤအကတီၢ် ကရၢ
ဃုကွၢ် တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ လၢတၢ်အိၣ်ဟုးအိၣ်သးဒီး ဖိသၣ်အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်သီ တၢ်လီၢ်မၢ်အဂီၢ် ဃုာ်ဒီး Share တက့ၢ်.
ဖိသၣ် ဒီး ပှၤလိၣ်ဘိဆံဆဲၣ်နံၣ် တၢ်သမံသမိးကွၢ်ဆူၣ်ချ့ (C&TC)
တၢ်လဲၤဒုးနဲၣ်သးတဖၣ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်အကါဒိၣ်လၢ တၢ်သမံသမိးကွၢ်တၢ်ဆူးတၢ်ဆါဒီးတၢ်ဆဲးကသံၣ်ဒီသဒၢ အဂီၢ်လၢ ဖိသၣ်တဖၣ်ဒီး ပှၤလိၣ်ဘိဆံဆဲၣ်နံၣ်တဖၣ်အဂီၢ် စးထီၣ်လၢ အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ် ပၢၢ်တုၤလၢ 20 နံၣ်လီၤ. နမၤလိသ့ၣ်ညါသ့စ့ၢ်ကီး တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ပှၤကဘၣ်ဆဲး ကသံၣ်ဒီသဒၢတၢ်ဆါအဂ့ၢ် ဒိးသန့ၤထီၣ်သးလၢ နဖိအသးအနံၣ်အလါ အဖီခိၣ် ဒ်သိးနကကတဲာ်ကတီၤဆိပာ်နသးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ထီရီၤ တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့
ပအိၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်ယၢၤအါမး လၢကမၤစၢၤနၤဒီး နဖိဆံး ဒ်သိး ကအိၣ်ဘံၣ်အိၣ်ဘၢ, သူၣ်ဖှံသးညီ ဒီး အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
- Substance Abuse and Mental Health Services Administration (တၢ်ကရၢကရိ အံးကွၢ်ပၢဆှၢ တၢ်စဲကသံၣ်မူၤဘှိးဒီး သးဂ့ၢ်ဝီ တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ တၢ်မၤစၢၤအတၢ်မၤတဖၣ်)(SAMHSA) ဟ့ၣ်ထီၣ် တၢ်ကူစါယါဘျါ ပှၤစဲကသံၣ်မူၤဘှိးဒီး သးဂ့ၢ်ဝီ တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ အတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ
- တၢ်ပတုာ်ကွံာ် တၢ်စူးကါညါသူး အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ မၤစၢၤနၤလၢ နကမၤထီထီၣ် ဒီး ပၢၤဃာ် တၢ်ပတုာ်ကွံာ် တၢ်အီမိာ် မ့တမ့ၢ် တၢ်မၤဘ့းပ့ တၢ်တိာ်ကျဲၤ ဃုာ်ဒီး တၢ်ဆီၣ်ထွဲလၢ တၢ်အိၣ်မုာ်ဆိးပၢၤအပှဲၤနဲၣ်လိတၢ်ဖိ တဂၤန့ၣ်လီၤ
- Women, Infants & Children (WIC) အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ ဟ့ၣ်ထီၣ် တၢ်အီၣ်န့ၢ်ဂံၢ်န့ၢ်ဘါဒီး တၢ်ဒုးအီမိၢ်နုၢ်ထံ တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤန့ၣ်လီၤ
- စဲထၢၣ်လၢ တၢ်ပၢၤဃာ်ဒီး တၢ်ဒီသဒၢ တၢ်ဆူးတၢ်ဆါအဂီၢ် (CDC) န့ၣ်ဟ့ၣ်ထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ မိၢ်ဆံးစၢ်ဖိဒီး ဖိသၣ်အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်သီ တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အဂ့ၢ်, တၢ်သးအုးသးဟးဂီၤတၢ်ဆါဖဲ တၢ်အိၣ်ဖျဲၣ်ဝံၤအဂ့ၢ်, ပှၤလိၣ်ဘိဆံဆဲၣ်နံၣ် တၢ်အိၣ်ဟုးသးအဂ့ၢ်, တၢ်တြီဃာ်တၢ်အိၣ်ဒီးဟုးသးအဂ့ၢ် ဒီး အဂၤတဖၣ် န့ၣ်လီၤ
- Baby Safe Havenန့ၣ် နဒိးန့ၢ်အီၤသ့ ဖဲနတူၢ်ဘၣ်လၢ နကွၢ်ထွဲက့ၤ နဖိဆံးတသ့လၢၤဘၣ်အခါန့ၣ်လီၤ
- မၤလိလၢကအိၣ်မူ(Learn to Live) န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲသးသ့ၣ်ညါတၢ်ဆူၣ်ချ့တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢအ့ထၢၣ်နဲးပူၤ လၢကရူၢ်ဖိတဖၣ်လၢ ဘၣ်အိၣ်မူဒီး သးအတၢ်ဃၢတၢ်စံာ်, တၢ်သးဟးဂီၤ, တၢ်သူကသံၣ်မူၤဘီး, တၢ်မံတန့ၢ်တၢ်ဆါ ဒီး/မ့တမ့ၢ် တၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤဘၣ်ဃးတၢ်ရ့လိာ်မၤသကိးတၢ်တဖၣ်အပူၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
- တၢ်လဲၤဒုးနဲၣ်မဲဖဲ တၢ်အိၣ်ဟုးသးကတီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အကါဒိၣ်လၢ တချုးတၢ်အိၣ်ဖျဲၣ်ဖိ တၢ်ကွၢ်ထွဲ အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒိးန့ၢ် ဂံၢ်ခီၣ်ထံး မဲတၢ်တိစၢၤမၤစၢၤတဖၣ်, ပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်မၤကွၢ်တၢ်ဆူးတၢ်ဆါ, တၢ်မၤကဆှီ ဒီး တၢ်မၤပှဲၤမဲ, လၢတလၢာ်အါထီၣ်ဘၣ် ဘူးလဲ တက့ၢ်. လၢ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ အဂၤတဖၣ်အဂီၢ် မ့တမ့ၢ် လၢကဃုစၢၤနၤ ပှၤဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤတၢ်တဂၤအဂီၢ် , ကိးဘၣ် Delta Dental3 ဖဲ 1-800-774-9049, TTY 711 တက့ၢ်. မုၢ်ဆၣ်တုၤမုၢ်ဖီဖး ဂီၤခီ 8 နၣ်ရံၣ် တုၤ ဟါခီ5 နၣ်ရံၣ်, Central Time လီၤ .
တၢ်အိၣ်ဟုးအိၣ်သး တၢ်ကတိၤညီနုၢ်တဖၣ်လၢ ကဘၣ်သ့ၣ်ညါ
တၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် တၢ်ကတိၤ ညီနုၢ်တဖၣ်လၢ ဘၣ်ထွဲဒီး တၢ်အိၣ်ဟုးအိၣ်သးန့ၣ် ကမ့ၢ်ဝဲတၢ်လၢအဂ့ၤ ဒ်သိးနကတူၢ်ဘၣ် တၢ်သူၣ်မံသးမုာ်ဖဲ တၢ်ထံၣ်လိာ်အိၣ်သကိးဒီး ကသံၣ်သရၣ်အခါ အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ကွၢ်ဘၣ် တၢ်ကတိၤဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အိၣ်ဟုးအိၣ်သး
American College of Obstetrics and Gynecology (ACOG)- ပှၤကရူၢ်အံၤ မ့ၢ်ပှၤတဖၣ်/ကသံၣ်သရၣ်တဖၣ် လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ အဂ့ၤကတၢၢ် လၢတၢ်ဟ့ၣ်တၢ်အုၣ်ကီၤ လၢ တၢ်ကွၢ်ထွဲအကလုာ်/အဘျီဆံးဆါ, တၢ်မၤကွၢ်တၢ်, ဒီး ကျိၤကျဲတဖၣ်လၢ ကကူစါယါဘျါ ပှၤဆူးပှၤဆါ အိၣ်ဟုးအိၣ်သးတဖၣ် န့ၣ်လီၤ.
Anatomy scan- မ့ၢ်တၢ်ဒိကွၢ် ပှၤအိၣ်ဒီးဟုးသးတဂၤ အဒၢလီၢ် ဒ်သိးကထံၣ်ဘၣ် ဖိသၣ်/ဖိသၣ်တဖၣ် အကတီၢ်ခဲအံၤ အက့ၢ်ဂီၤ, ဒီး ဒ်သိး ကသမံသမိး နီၢ်ခိတၢ်ဒိၣ်ထီၣ်, ဒီး ဆၢတဲာ် မ့ၢ်တၢ်တဘၣ်လိာ်ဘၣ်စး အိၣ်တမံၤမံၤဧါ န့ၣ်လီၤ
Anemia-တၢ်အိၣ်သးတမံၤလၢ သွံၣ်ဂီၤဖျၢၣ်တဖၣ် စှၤဝဲ
တၢ်သမံသမိးကွၢ် တၢ်ဒီသူၣ်ပာ်သး ဆူၣ်ချ့-တၢ်လီၤဃုသ့ၣ်ညါ ပှၤဆူးပှၤဆါတဖၣ်လၢ ကမၤပှဲၤ တချုးတၢ်အိၣ်ဖျဲၣ်ဖိ တၢ်လဲၤဒုးနဲၣ်သး အဂ့ၢ် တဆံးတက့ၢ်. တၢ်လီၤဃုသ့ၣ်ညါအံၤ မၤစၢၤတၢ်လၢ ပှၤကထိၣ်ဒွး တၢ်ဆီတလဲတမံၤမံၤလၢ သးဂ့ၢ်ဝီ တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အပူၤ ဖဲတၢ်အိၣ်ဟုးအိၣ်သး ဒီတကတီၢ်ညါအပူၤ ဒီး ဖဲအိၣ်ဖျဲၣ်ဖိဝံၤ အလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤမ့ၢ် တၢ်ဂ့ၢ်ပတီၢ်မုၢ်လၢ ပှၤတဖၣ်တူၢ်ဘၣ် တၢ်သးလီၤဘှံးလီၤဘှါ, တၢ်လီၤဘှံးလီၤတီၤ, ဒီး တၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤ ဖဲတၢ်ဆီတလဲတဖၣ်ဖဲ ပှၤတဂၤလၢ အိၣ်ဖျဲၣ်ဖိတဂၤ ဘၣ်လဲၤခီဖျိဝဲဒၣ်လၢ တၢ်လဲၤကျဲအံၤအပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်လီၤဃုသ့ၣ်ညါအံၤ မၤစၢၤ ပှၤကွၢ်ထွဲတၢ်ကရူၢ်ဖိ လၢကဆၢတဲာ် ကဘၣ်မၤစၢၤ ပှၤအိၣ်ဖျဲၣ်ဖိတဂၤ ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ.
Conception- ဖဲပှၤတဂၤ အိၣ်ထီၣ်ဒီး ဟုးသး
မုၣ်ကွၢ်ပဟုး-ပှၤတဂၤ လၢအဟ့ၣ်တၢ်နဲၣ်ကျဲဒီး တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ ဆူပှၤကအိၣ်ဖျဲၣ်ဖိတဂၤအအိၣ် ဖဲအိၣ်ဟုးအိၣ်သးကတီၢ်, ဖဲအိၣ်ဖျဲၣ်ဖိအဖၢမုၢ်, ဒီး ဖဲဖိသၣ်အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဝံၤ အလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ.
တၢ်သမံသမိး တၢ်လီၤစၢၤလီၤသွဲၣ်-တၢ်ကထုးထီၣ်သွံၣ်လၢ ပှၤလၢကအိၣ်ဖျဲၣ်ဖိအအိၣ်ဒီး စၢၤသွဲၣ်ဂံၢ်ထံးလၢ သွံၣ်စဲ(လ)အပူၤတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်မၤကွၢ်အီၤလၢ ပှၤသ့ဘၣ်လီၤဆီတဂၤ ဒ်သိးကထံၣ်သ့ၣ်ညါဘၣ် မ့ၢ်တၢ်တဘၣ်လိာ်ဘၣ်စး အိၣ်တမံၤမံၤဧါန့ၣ်လီၤ
ဆံၣ်ဆၢတၢ်ဆါဖဲ ဟုးသးကတီၢ်-ဆံၣ်ဆၢတၢ်ဆါလၢ တၢ်ထံၣ်သ့ၣ်ညါအီၤဖဲ တၢ်အိၣ်ဟုးအိၣ်သးအကတီၢ်ဧိၤန့ၣ်လီၤ
တၢ်အိၣ်ဖျဲၣ်ဖိ အတၢ်တိာ်ကျဲၤ-တၢ်တိာ်ကျဲၤတမံၤလၢ ပာ်ဖျါထီၣ် ပှၤကအိၣ်ဖျဲၣ်ဖိတဂၤ အတၢ်ဆၢန့ၢ်ဘၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ် သးအိၣ်ဆံးစၢ်ဖိဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ
မိၢ်နုၢ်ထံ-ပှၤအိၣ်ဖျဲၣ်ဖိတဂၤ အနုၢ်ထံထီၣ်
တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ် ဘၣ်ဃးမိၢ်နုၢ်ထံ-တၢ်ထံၣ်လိာ်အိၣ်သကိး ဒီးပှၤသ့ဘၣ်စဲၣ်နီၤ လၢကမၤစၢၤ ပှၤအိၣ်ဖျဲၣ်ဖိတဂၤလၢ ကဒုးအီမိၢ်နုၢ်ထံ/လၢနုၢ်ထံကထွးထီၣ် ဂ့ၤဂ့ၤအဂီၢ်
Native American Community Clinic (NACC)- အမဲရကၤ ပှၤတဝၢ ကသံၣ်ဒၢးန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ် ကသံၣ်ဒၢးတဖျၢၣ်လၢ အမၤစၢၤ အမဲရကၤ ပှၤထူလံၤဖိတဖၣ်လၢ Twin Cities အပူၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် မၤဂ့ၤထီၣ် တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ ဒီး တၢ်အိၣ်မုာ်ဆိးပၢၤလၢ တၢ်ဆိကမိၣ်, နီၢ်ခိ ဒီး နီၢ်သး လၢ အမဲရကၤ ပှၤထူလံၤဖိ ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် အပူၤန့ၣ်လီၤ.
NIPS တၢ်မၤကွၢ်- တၢ်ကထုးထီၣ်သွံၣ်လၢ ပှၤလၢကအိၣ်ဖျဲၣ်ဖိအအိၣ်ဒီး စၢၤသွဲၣ်ဂံၢ်ထံးလၢ သွံၣ်စဲ(လ)အပူၤတဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်တၢ်မၤကွၢ်အီၤလၢ ပှၤသ့ဘၣ်လီၤဆီတဂၤ ဒ်သိးကထံၣ်သ့ၣ်ညါဘၣ် မ့ၢ်တၢ်တဘၣ်လိာ်ဘၣ်စး အိၣ်တမံၤမံၤဧါန့ၣ်လီၤ
Preeclampsia-သွံၣ်ဂံၢ်ဆီၣ်သနံးလၢ တၢ်ထံၣ်န့ၢ်ဘၣ်အီၤဖဲ တၢ်အိၣ်ဟုးသးကတီၢ်အပူၤ
တၢ်လဲၤဒုးနဲၣ်သး တချုးအိၣ်ဖျဲၣ်ဖိ (antenatal) -ဖဲအိၣ်ဟုးအိၣ်သးကတီၢ် လဲၤထံၣ်လိာ်အိၣ်သကိးဒီး နကသံၣ်သရၣ်
အိၣ်ဖျဲၣ်ဖိဝံၤ-တၢ်ဆၢကတီၢ်ဖဲ ဖိသၣ်အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ
RH တၢ်မၤကွၢ် နီၢ်ခိဂံၢ်တြီဆၢ- တၢ်ထုးထီၣ်သွံၣ် ဒ်သိးကသမံထံ သွံၣ်အကလုာ်
Rhogam-ကသံၣ်ဆဲးလၢ ဘၣ်တၢ်ဆဲးအီၤဖဲ တၢ်အိၣ်ဟုးသးအကတီၢ် ဖဲလၢပှၤကအိၣ်ဖျဲၣ်ဖိအံၤ အသွံၣ်ကလုာ်န့ၣ် လီၤဆီဒီး အဖိအသွံၣ် အခါန့ၣ်လီၤ
STI တၢ်သမံသမိးကွၢ်တၢ်- STI အခီပညီမ့ၢ်ဝဲ "တၢ်ဆါလၢကူဂာ် ခီဖျိ သွံၣ်ထံတၢ်မံဃုာ်အိၣ်ဃုာ်" တၢ်အံၤမ့ၢ်ဝဲ တၢ်မၤကွၢ်ဆံၣ် လၢကဆၢတဲာ် မ့ၢ် STI အိၣ်လၢ နီၢ်ခိပူၤဧါန့ၣ်လီၤ.
TDAP-ကသံၣ်ဆဲးဒီသဒၢတၢ်ဆါန့ၣ် မ့ၢ်ဒ်သိးကဒီသဒၢ ခၣ်အ့ၣ်တံၢ်တၢ်ဆါ, ကိာ်ယူၢ်ဘိညိးတၢ်ဆါ ဒီး တၢ်ကူးဖးဒိၣ်တၢ်ဆါတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ
Ultrasound (အၢထြၣ်စီ)-တၢ်ဒိကွၢ် ပှၤအိၣ်ဒီးဟုးသး အဒၢလီၢ် ဒ်သိးကထံၣ်ဘၣ် ဖိသၣ်/ဖိသၣ်တဖၣ်အက့ၢ်ဂီၤ, ဒီး မၤကွၢ် ဖိသၣ်/ဖိသၣ်တဖၣ် ဖဲအိၣ်လၢဟုးသးအပူၤ အဖၢမုၢ်န့ၣ်လီၤ