တၢ်ကူစါဃံအဆၢတၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲမ့ၢ်တပၣ်ဃုာ်လၢတၢ်ကူစါယါဘျါနီၢ်ခိတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤအကျိၤအကျဲသနာ်က့ Blue Cross ဒီး Blue Shield လၢ Minnesota အဆူၣ်ချ့တၢ်တိာ်ကျဲၤအါတက့ၢ်န့ၣ် ကဟ့ၣ်အဘူးအလဲလၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကူစါယါဘျါနီၢ်ခိတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤအကျိၤအကျဲန့ၣ် အဲၣ်ဒိးစံး၀ဲဒၣ်လၢ နဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ကူစါယါဘျတၢ်ကွၢ်ထွဲလၢ တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးမ့တမ့ၢ်တၢ်ဆါတမံၤမံၤအဂီၢ်, ဒီးတၢ်ကူစါဃံအဆၢတၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲမၤဘျါက့ၤနတၢ်ဆါအပနီၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဃုထံၣ်န့ၢ် သရၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ကူစါဃံအဆၢတၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲတဂၤ လၢန Blue Cross မ့တမ့ၢ် Blue Plus ဆူၣ်ချ့တၢ်တိာ်ကျဲၤဘျးစဲပူၤ ခီဖျိတၢ်ထၢနုာ်လီၤ၀ဲ "chiropractor" န့ၣ်တက့ၢ်.
တၢ်ကူစါဃံအဆၢအတၢ်ကွၢ်ထွဲန့ၣ်မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
တၢ်ကူစါဃံအဆၢဖးဒိၣ်တၢ်ကွၢ်ထွဲန့ၣ် ကူဆါယါဘျါပျိၢ်ဃံလၢ ချၢဃံ ကီာ်ဘိ ဒီးပျိၢ်ဃံန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကူဆါယါဘျါအံၤကွၢ်ထွဲဒီးမၤဘၣ်ထီၣ်က့ၤထူၣ်ပျၢ်ဖ့ၣ်ဆၢ ဒီးထူၣ်ဆါပျၢ်ဆါလီၤ ဒီးမၤဘၣ်ထီၣ်က့ၤဒ်သိးထူၣ်ပျၢ်ဖံးညၣ်ကဟဲက့ၤမၤတၢ်ဘၣ်ဂီၢ်က့ၤဒ်လီၢ်လီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကူဆါယါဘျါအံၤ ညီနုၢ်ဘၣ်တၢ်သူအီၤလၢ ကကူဆါယါဘျါကီာ်ဘိဆါ ဒီးချၢဃံဆါအဂီၢ်လီၤ. တၢ်ကူဆါယါဘျါခီၣ်ကမဲာ်စုကမဲာ်ဆါန့ၣ်တဘျီတခီၣ်ကဘၣ်တၢ်သူအီၤလၢက ကူဆါယါဘျါခီၣ်ကမဲာ်စုကမဲာ်ဆါ, ထူၣ်ပျၢ်ဟူး ဒီးနီၢ်ခိဖံးညၣ်ဆါဖးယံာ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
သရၣ်ကူစါဃံအဆၢတဖၣ် ကတၢၣ်ပီၣ်သကိးတၢ်ဘၣ်ဃးဒီး ပှၤဆါတဂၤအတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အဂ့ၢ်စ့ၢ်ကီး ဒ်သိးဒီး အဝဲအီၣ်တၢ်အီတၢ်အကျိၤအကျဲ, တၢ်အီၣ်တၢ်အီလၢအန့ၢ်ဂံၢ်န့ၢ်ဘါ, နီၢ်ခိတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤ, တၢ်ကွၢ်ထွဲတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ ဒီး အတၢ်အိၣ်မူတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤတဖၣ်ဖဲတၢ်သမံသမိးပှၤဆါအခါန့ၣ်လီၤ. ဖဲပှၤဒိးန့ၢ်တၢ်ကူဆါယါဘျါအံၤတဖၣ်အကွၢ်ထွဲလီၤအတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်အခါညီနုၢ်အတၢ်အိၣ်မူကဂ့ၤထီၣ်ဝဲလီၤ.
ပှၤကူဆါယါဘျါပျိၢ်ဃံအတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့ဒီးတၢ်မၤလိတဖၣ်
ပှၤလၢအကူဆါညါဘျါှဃံဆၢတဂၤန့ၣ် ကဘၣ်ဖျိထီၣ်တၢ်မၤလိအံၤ လၢပှၤဖျိထီၣ်ကသံၣ်သရၣ်တၢ်မၤလိအလၢညါလီၤ. အဝဲသ့ၣ်ကမၤလိဝဲ ပှၤကညီထူၣ်ညၣ်အဂ့ၢ်, ထူၣ်ပျၢ်ဒီး ပှၤပျိၢ်ဃံအဃံတတီၤတတီၤ အဂ့ၢ်လီၤ. ဝံၤဒီးအဝဲသ့ၣ် ကလဲၤမၤလိက့ၤတၢ်လၢ ပှၤကူဆါယါဘျါပျိၢ်ဃံ အဖၠၣ်စိမိၤ လၢပဒိၣ်တူၢ်လိာ်ပာ်ပနီၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ကမၤလိဝဲဘၣ်ဃးဒီးပှၤကညီအနီၢ်ခိက့ၢ်ဂီၤအဂ့ၢ်, တၢ်ကူဆါယါဘျါပှၤဃံ ဒီး တၢ်အီၣ်တၢ်အီလၢအကဲဘျုးအဂ့ၢ် လၢယဲၢ်နံၣ်အတီၢ်ပူၤလီၤ.
အဝဲသ့ၣ်အဘၣ်အိၣ်ဒီး တၢ်လဲၤခီဖျိလၢ ကၠိတီၤပူၤ, တၢ်မၤကွၢ်တၢ်အလီၢ် ဒီး ဆူၣ်ချ့အလီၢ်လၢအ စှၤကတၢၢ် 4,200 နၢ်ရံၣ်လီၤ. တၢ်သိၣ်လိအတီၢ်တဖၣ်ကဘၣ်တၢ်တူၢ်လိာ်အီၤလၢ ကီၢ်အမဲရံကၤဆူၣ်ချ့ဝဲၤကျိၤ(U.S. Department of Education)န့ၣ်လီၤ. ဝံၤအလီၢ်ခံ အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်ဖျိတၢ်ဒိးစဲး ဒီး ဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ကူဆါယါဘျါဃံအစၢ အလံာ်အုၣ်သး လၢကီၢ်ရဲၣ်လၢအဝဲသ့ၣ်အဲၣ်ဒိးမၤလိသးအတၢ်လီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပှၤကူဆါယါဘျါဃံအစၢတဖၣ် ဆဲးမၤအတၢ်မၤကန့ၢ်ဒံးအဂီၢ် အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်ဆဲးဟံးဃာ်ထီၣ်က့ၤအလံာ်အုၣ်သးဒီး ထီၣ်တၢ်မၤလိတနံၣ်ဘၣ်တနံၣ်လီၤ.