တၢ်အုၣ်ကီၤဟ့ၣ်သဃဲၤစံးတၢ်န့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်?

တၢ်အုၣ်ကီၤဟ့ၣ်သဃဲၤန့ၣ် မ့ၢ်စ့ပာ်ဖှိၣ်လၢနဟ့ၣ်လီၤလၢ တၢ်ကမၤပှဲၤဆူၣ်ချ့တၢ်ကွၢ်ထွဲအဂီၢ် ဖဲလၢနမၤတၢ်ဟ့ၣ်ဆိအဘူးအလဲဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤႉ စ့ပာ်ဖှိၣ်အံၤမ့ၢ်ဝဲမျးကယၤတခါလၢ တၢ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့လၢဆူၣ်ချ့တၢ်ကွၢ်ထွဲအဂီၢ် အဒိ, 20%- ဒီး နBlue Cross တၢ်တိာ်ကျဲၤလၢန့ၣ်ကဟ့ၣ်ပှဲၤထီၣ်တၢ်လၢအအိၣ်လီၤတဲာ်သ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤႉ 

ဃုသ့ၣ်ညါအါထီၣ်ဘၣ်ဃး တၢ်အုၣ်ကီၤဟ့ၣ်သဃဲၤအဂ့ၢ်ဒီး နကဘၣ်ဒွးထုးထီၣ်နတၢ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့ ဒ်အဖီလာ်အသိးဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်တက့ၢ်ႉ ဒ်သိးကသ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ဘၣ်ဃး တၢ်အုၣ်ကီၤဟ့ၣ်သဃဲၤ မၤတၢ်မၤဃုာ်ဒီးဆူၣ်ချ့တၢ်တိာ်ကျဲၤတၢ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့အဂၤတဖၣ်ဒ်လဲၣ်အဂီၢ်, ကွၢ် ဟ့ၣ်တၢ်လၢဆူၣ်ချ့တၢ်တိာ်ကျဲၤအဂီၢ်န့ၣ်တက့ၢ်.

တၢ်ဟ့ၣ်အပှ့ၤဘၣ်ဃးဆူၣ်ချ့တၢ်ကွၢ်ထွဲ

တၢ်အုၣ်ကီၤဟ့ၣ်သဃဲၤ ဒီး တၢ်ဟ့ၣ်သဃဲၤအဘၢၣ်စၢၤန့ၣ်တၢ်အလီဆီမနုၤအိၣ်လဲၣ်ႉ

တၢ်အုၣ်ကီၤဟ့ၣ်သဃဲၤဒီး တၢ်ဟ့ၣ်သဃဲၤတဖၣ် ခံကလုာ်လၢာ်န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲဒၣ်ကျိၤကျဲတဖၣ်လၢ နနီၤဟ့ၣ်တၢ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့လၢ ဆူၣ်ချ့တၢ်ကွၢ်ထွဲအဂီၢ် ခီဖျိနတၢ်အုၣ်ကီၤတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ်လီၤႉ နတၢ်တိာ်ကျဲၤပာ်လီၤဝဲဒၣ်စ့ပာ်ဖှိၣ်တဖၣ်လီၤႉ တၢ်အုၣ်ကီၤဟ့ၣ်သဃဲၤန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲဒၣ် မျးကယၤတခါလၢ တၢ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့ခဲလၢာ်ပာ်ဖှိၣ်အပူၤ လၢဆူၣ်ချ့တၢ်ကွၢ်ထွဲအဂီၢ်လီၤႉ တၢ်ဟ့ၣ်သဃဲၤတခါ န့ၣ်မ့ၢ်ကျိၣ်စ့အဆံးတခါ, လၢအတအိၣ်ဒီးတၢ်အါထီၣ်စှၤလီၤဘၣ် ဖဲနဟ့ၣ်လီၤလၢတၢ်ဟ့ၣ်မၤစၢၤအဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤႉ တၢ်တိာ်ကျဲၤခဲလၢာ်န့ၣ်တအိၣ်ဝဲဒီး တၢ်ဟ့ၣ်သဃဲၤဘၣ်, ဘၣ်ဆၣ်တၢ်တိာ်ကျဲအါကလုာ်န့ၣ်အိၣ်ဝဲဒီးတၢ်အုၣ်ကီၤဟ့ၣ်သဃဲၤလီၤႉ

ယကဘၣ်ဟ့ၣ်တၢ်အုၣ်ကီၤဟ့ၣ်သဃဲၤ လၢဆၢကတီၢ်ဖဲလဲၣ်ႉ

နဘၣ်စးထီၣ်ဟ့ၣ်တၢ်အုၣ်ကီၤဟ့ၣ်သဃဲၤ ဖဲလၢနဟ့ၣ်တၢ်ဟ့ၣ်ဆိအဘူးအလဲအပှဲၤထီၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤႉ နတၢ်တိာ်ကျဲၤန့ၣ်လူၤပိာ်ထွဲဝဲဒၣ် နဟ့ၣ်တၢ်လၢတၢ်ဟ့ၣ်ဆိအဘူးအလဲအဂီၢ်ထဲလဲၣ်အခံလီၤႉ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအံၤအိၣ်ဝဲဒၣ်လၢ တၢ်တဲနၢ်ပၢၢ် တၢ်န့ၢ်ဘျုးအဂ့ၢ်အကျိၤတဖၣ် (EOB) အဖီခိၣ်ခီဖျိဘၣ်တၢ်ဆှၢလီၤအီၤလၢနဆူၣ်ချ့တၢ်တိာ်ကျဲၤ ဖဲနဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ကွၢ်ထွဲဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤႉ တၢ်တဲနၢ်ပၢၢ် တၢ်န့ၢ်ဘျုးအဂ့ၢ်အကျိၤတဖၣ် (EOB) န့ၣ်ဒုးနဲၣ်တၢ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်အုၣ်ကီၤဟ့ၣ်သဃဲၤ, မ့ၢ်အိၣ်တမံၤမံၤ, လၢနကဘၣ်ဟ့ၣ်န့ၣ်လီၤႉ နကဟ့ၣ်စ့ပာ်ဖှိၣ်အံၤလိၤလိၤဆူ ကသံၣ်သရၣ်ဝဲၤဒၢး, တၢ်ဆါဟံၣ် မ့တမ့ၢ် ကသံၣ်ကျးအအိၣ်လီၤႉ

ယကဘၣ်ဂံၢ်ဒွးယတၢ်အုၣ်ကီၤဟ့ၣ်သဃဲၤအဘူးအလဲတဖၣ်ဒ်လဲၣ်ႉ

တၢ်ကဘၣ်ဟ့ၣ်ပှဲၤအံၤပှဲၤနုၤအဂ့ၢ်န့ၣ် ဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢ "စ့ပာ်ဖှၣ်လၢအဘၣ်တၢ်ပျဲဟ့ၣ်" အဖီခိၣ်ဖဲကသံၣ်သရၣ်တဂၤကဃ့စ့ပာ်ဖှိၣ်နီၢ်ဂံၢ်လၢနကဘၣ်ဟ့ၣ်အီၤလၢဆူၣ်ချ့တၢ်ကွၢ်ထွဲတခါန့ၣ်န့ၢ်ဝဲထဲလဲၣ်အဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤႉ စ့ပာ်ဖှိၣ်အံၤမ့ၢ်တၢ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့လၢ အဘၣ်တၢ်မၤစှၤလီၤဝဲလၢကသံၣ်သရၣ် လၢအအိၣ်လၢနတၢ်တိာ်ကျဲၤတၢ်ဘျးစဲအပူၤ လၢအဘၣ်အသးလၢအကပာ်တၢ်အပှ့ၤအသိးန့ၣ်လီၤႉ

အအံၤမ့ၢ်တၢ်အဒိတဖၣ်လၢအပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အုၣ်ကီၤဟ့ၣ်သဃဲၤတၢ်အဘူးအလဲတဖၣ်အမၤတၢ်ဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်:

Johnအဆူၣ်ချ့တၢ်တိာ်ကျဲၤန့ၣ်အိၣ်ဒီး 80/20 တၢ်အုၣ်ကီၤဟ့ၣ်သဃဲၤလီၤႉ တၢ်အံၤအခီပညီန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲဒၣ် ဖဲလၢJohnမၤတၢ်ဟ့ၣ်ဆိအဘူးအလဲဝံၤအလီၢ်ခံ, အတၢ်တိာ်ကျဲၤန့ၣ်ဟ့ၣ် 80% လၢတၢ်အဘူးအလဲဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်အီၤတဖၣ်အဂီၢ်, ဒီး Johnအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲန့ၣ်ဟ့ၣ်ဝဲ 20% န့ၣ်လီၤႉ

တၢ်ပျဲဟ့ၣ်စ့ပာ်ဖှိၣ်လၢ တၢ်လဲၤထံၣ်လိာ်သးဒီးကသံၣ်သရၣ်အဂီၢ်:   $100
ဆူၣ်ချ့တၢ်တိာ်ကျဲၤဟ့ၣ်ဝဲဒၣ် 80%လၢတၢ်အုၣ်ကီၤဟ့ၣ်သဃဲၤန့ၣ်လီၤ:  $80
John ဟ့ၣ်ဝဲ 20% တၢ်အုၣ်ကီၤဟ့ၣ်သဃဲၤလီၤ: $20

တချုးအလဲၤတၢ်ဒ်ဘၣ်န့ၣ်, Johnကွၢ်ထံသမံသမိးတၢ်ဘၣ်ဃး အကသံၣ်သရၣ်အတၢ်အိၣ်ဝဲဒၣ်လၢတၢ်တိာ်ကျဲၤအတၢ်ဘျးစဲအပူၤ* အဃိအဝဲဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲတၢ်ဟ့ၣ်အဘူးအလဲအအါကတၢၢ်ဒီးစ့ပာ်ဖှိၣ်လၢအနီၢ်ကစၢ်ဘၣ်ဟ့ၣ်ဝဲန့ၣ်ကစှၤဒိၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤႉ Johnမ့ၢ်လဲၤထံၣ်လိာ်အသးဒီး ကသံၣ်သရၣ်လၢအအိၣ်လၢအတၢ်တိာ်ကျဲၤတၢ်ဘျးစဲအချၢအဃိဒီး, အဝဲကဘၣ်ဟ့ၣ်ဝဲအါဒိၣ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်ဂ့ၢ်အါထီၣ်ဘၣ်ဃးဒီးဆူၣ်ချ့တၢ်ကွၢ်ထွဲအဘူးအလဲ

ယလူၤပိာ်ဒီးကွၢ်ယတၢ်ဃ့က့ၤအဘူးအလဲကသ့ဒ်လဲၣ်.
တၢ်တိာ်ကျဲၤဘျးစဲစံးတၢ်န့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီးဘၣ်မနုၤအဃိအရ့ဒိၣ်လဲၣ်.
ကျဲလၢကမၤစှၤလီၤဆူၣ်ချ့တၢ်ကွၢ်ထွဲအဘူးအလဲ အိၣ်ဝဲ7 ဘိညါလီၤ
ဘၣ်မနုၤအဃိနကလီၣ်ဘၣ်တချုးတၢ်ဟ့ၣ်စိဟ့ၣ်ကမီၤသ့ဝဲဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်
တၢ်လဲၤထံၣ်လိာ်သးလၢတၢ်ဒီသဒၢဆိအဂီၢ် ကဘၣ်ဆီတလဲက့ၤအီၤလၢ တၢ်လဲၤထံၣ်လိာ်သးဒီးကသံၣ်သရၣ် လၢအဆၢကတီၢ်ဖဲလဲၣ်.

နတၢ်တိာ်ကျဲၤအန့ၢ်ဘျုးန့ၢ်ဖှိၣ်တဖၣ်အမၤတၢ်ဒ်လဲၣ်အတၢ်ဂ့ၢ်ကျိၤညီနုၢ်တဖၣ်. ကွၢ်ကဒါက့ၤတၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်ဒီး တၢ်ဟ့ၣ်အဘူးအလဲ တၢ်ကွဲးကျၢၢ်တံၢ်ဒီး ဆူၣ်ချ့တၢ်တိာ်ကျဲၤ တၢ်န့ၢ်ဘျုးအလံာ်ဆံးဖိ လၢကမၤလိအါထီၣ်လၢ နတၢ်တိာ်ကျဲၤမၤတၢ်ဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်တက့ၢ်.

တချုးနဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ကွၢ်ထွဲလၢကသံၣ်သရၣ် အအိၣ်န့ၣ်လၢအအဝဲပၣ်ဃုာ်လၢနဆူၣ်ချ့တၢ်တိာ်ကျဲၤ ဘျးစဲအပူၤဧါန့ၣ် မ့ၢ်နမူနဒါလၢကဃုသ့ၣ်ညါပာ်စၢၤဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ကသံၣ်သရၣ်တပၣ်ဃုာ်လၢတၢ်တိာ်ကျဲၤဘျးစဲအပူၤကိးဂၤဒဲးဘၣ်. နကသံၣ်သရၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ပှၤအိၣ်လၢပှာ်ဘျးစဲအချၢ မ့တမ့ၢ်တၢ်ဃံးဃာ်တအိၣ်ဒီး Blue Cross (တၢ်ကိးအီၤလၢ ကသံၣ်သရၣ်လၢတပၣ်ဃုာ်မၤသကိးတၢ်တဂၤ)န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်နကဘၣ်ဟ့ၣ် နဆူၣ်ချ့အဘူးအလဲအါထီၣ် မ့တမ့ၢ် ခဲလၢာ်န့ၣ်လီၤ. ကသံၣ်သရၣ်လၢကဟ့ၣ်နၤတၢ်ကွၢ်ထွဲတဂၤန့ၣ် ပၣ်ဃုာ်လၢနတၢ်တိာ်ကျဲၤဘျးစဲပူၤဧါန့ၣ် နဃုသ့ၣ်ညါလီၤတံၢ်ခီဖျိတၢ်ဆဲးကျိးဆူ တၢ်တိစၢၤမၤစၢၤလၢပှၤစူးကါတၢ်ဖိအဂီၢ်အလီတဲစိနီၢ်ဂံၢ်လၢအဘၣ်တၢ်ကွဲးလီၤအီၤလၢကရူၢ်ဖိ (ID) ခးအချၢန့ၣ်တက့ၢ်.