တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအံၤကမၤစၢၤနၤဒ်သိး နကနၢ်ပၢၢ်တၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲးဘၣ်ထွဲဒီး နတၢ်အုၣ်ကီၤအဘူးအလဲတဖၣ်, တၢ်မၤအကျဲတဖၣ်ဒီး တၢ်ဃ့က့ၤအဘူးအလဲတဖၣ် ဒ်သိးနကသ့ၣ်ညါတၢ်မၤအသးအိၣ်ဒ်လဲၣ် ဖဲနသူနဆူၣ်ချ့တၢ်တိာ်ကျဲအကတီၢ်န့ၣ်လီၤႉ
တၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် တၢ်အုၣ်ကီၤအဘူးအလဲတဖၣ် ဒီး တၢ်ဟ့ၣ်အဘူးအလဲအကတီၢ်အဂ့ၢ် (တၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ်လၢနပှ့ၤနကစၢ်ဒၣ်နဲအဂီၢ်)
မၤန့ၢ်က့ၤစ့ဟ့ၣ်ကဒါက့ၤဖဲနဟ့ၣ်ဘၣ်တၢ်အဘူးအလဲအဂီၢ်အါတလၢကွံာ်အခါ
လၢပှၤတဂၤစုာ်စုာ် ဒီးဟံၣ်ဖိဃီဖိအတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ်အဂီၢ်, နမ့ၢ်ဟ့ၣ်အါတလၢကွံာ်နတၢ်အုၣ်ကီၤအဘူးအလဲတဖၣ်န့ၣ်ဒီး, ပကဆှၢက့ၤအီၤဆူနအကီး မ့တမ့ၢ် ပကဆှၢန့ၢ်နၤ ခၠဲး(ခ)လၢကဟ့ၣ်က့ၤနၤစ့အပိၣ်တခါန့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤစၢၤလၢတၢ်ဟ့ၣ်အါတလၢကွံာ်တၢ်အဘူးအလဲအဂီၢ်, န နုာ်လီၤဆူနကရူၢ်ဖိအိၣ်အပှာ်ယဲာ်သန့ ဒ်သိးကဆှၢလီၤတၢ်ကစီၣ်လၢအအိၣ်ဘံၣ်အိၣ်ဘၢတဖၣ်အဂီၢ် မ့တမ့ၢ် ဆဲးကျိးဆူတၢ်တိစၢၤမၤစၢၤလၢပှၤစူးကါတၢ်ဖိအဂီၢ် ခီဖျိလီတဲစိအနီၣ်ဂံၢ်လၢအအိၣ်ဖဲကရူၢ်ဖိ (ID) ခးအလီၢ်ခံတခီန့ၣ်လီၤႉ
မ့ၢ်ဒ်သိးကညီဝဲအဂီၢ်ဒီးကအိၣ်ဘၣ်ဘျိးဘၣ်ဒါအဂီၢ်, နဟ့ၣ်က့ၤနတၢ်အုၣ်ကီၤအဘူးအလဲခီဖျိအ့ထၢၣ်နဲးသ့ဝဲလီၤႉ မၤလိသ့ၣ်ညါဘၣ်ဃး တၢ်ဟ့ၣ်က့ၤနတၢ်အုၣ်ကီၤအဘူးအလဲလၢအ့ထၢၣ်နဲးဖီခိၣ်
တၢ်ဟ့ၣ်အါထီၣ်ဆၢကတီၢ်အကတီၢ်တဖၣ်လၢတၢ်ဟ့ၣ်အဘူးအလဲ
နကဘၣ်ဟ့ၣ်က့ၤတၢ်အုၣ်ကီၤအဘူးအလဲ တချုးနတၢ်ဟ့ၣ်အဘူးအလဲစးထီၣ် မ့တမ့ၢ် ဖဲနဆဲးန့ၢ်အကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. နတၢ်ဟ့ၣ်အဘူးအလဲန့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်ကအိၣ်ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်အါထီၣ်အကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤမ့ၢ်ဝဲဖဲတၢ်ဆဲးန့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်အဘူးအလဲဖဲနဟ့ၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်အုၣ်ကီၤအဘူးအလဲ လၢအကဟဲကဒီးအဂီၢ်အခါဒံးဘၣ်သနာ်က့န့ၣ်လီၤ.
ဆၢကတီၢ်တၢ်ဟ့ၣ်လီၤဆီအယံာ်ဆံးအါဆံးအါန့ၣ် ဒိးသန့ၤထီၣ်အသးလၢနပှ့ၤတ့ၢ်နတၢ်တိာ်ကျဲၤဒ်လဲၣ်အဖီခိၣ်လီၤႉ
နမ့ၢ်ပှ့ၤတ့ၢ်နဆူၣ်ချ့တၢ်တိာ်ကျဲၤခီဖျိလၢ MNsure ဒီးဒိးန့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်ဆိတၢ်အုၣ်ကီၤအဘူးအလဲလၢ တၢ်ဟ့ၣ်ခိဟ့ၣ်သွဲခရဲးဒံးအဂီၢ်အဃိဒီး:
နကဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ ဆၢကတီၢ်တၢ်ဟ့ၣ်လီၤဆီသၢလါတပယူာ်ဃီ မ့မ့ၢ်လၢနဟ့ၣ်တ့ၢ်တၢ်အုၣ်ကီၤအဘူးအလဲ အစှၤကတၢၢ်တလါအဂီၢ်လၢလၢပှဲၤပှဲၤလၢအပူၤကွံာ် နံၣ်ဘၣ်ဘျုးအပူၤအဃိလီၤႉ နကဘၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ဃ့က့ၤအဘူးအလဲကိးမံၤဒဲးလၢ တၢ်ကွၢ်ထွဲအကြၢးအဘၣ်လၢနဒိးန့ၢ်တ့ၢ်ဝဲတဖၣ်အဂီၢ် လၢလါခီၣ်ထံးတလါအတီၢ်ပူၤဖဲတၢ်ဟ့ၣ်အါထီၣ်နၤတၢ်ဆၢကတီၢ်အကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဃ့က့ၤအဘူးအလဲလၢတၢ်ကွၢ်ထွဲအဂီၢ်ဖဲ လါခံလါတလါဒီးသၢလါတလါတဖၣ်အပူၤန့ၣ် တဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်လီၤအီၤတဘျီဃီဘၣ် (အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်"ခိးတၢ်ဆၢကတီၢ်") နကဘၣ်ဟ့ၣ်စ့ၢ်ကီးကသံၣ်ကသီအပှ့ၤလၢကသံၣ်သရၣ်ဟ့ၣ်လီၤတဖၣ်အဂီၢ် ဖဲလါခံလါတလါဒီးသၢလါတလါတၢ်ဟ့ၣ်အါထီၣ်နၤတၢ်ဆါကတီၢ်အကတီၢ်န့ၣ်လီၤႉ
နတၢ်ဟ့ၣ်အဘူးအလဲန့ၣ်ကဘၣ်တၢ်ပတုာ်ကွံာ်အီၤဖဲပမ့ၢ်တဒိးန့ၢ်ဘၣ်နတၢ်အုၣ်ကီၤအဘူးအလဲဖဲတၢ်ဟ့ၣ်အါထီၣ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လါအခီၣ်ထံးတလါအကတၢၢ်တသီတုၤအိၣ်ဝဲဖဲတၢ်ဟ့ၣ်အါထီၣ်ဆၢကတီၢ်သၢလါကတၢၢ်အခါန့ၣ်လီၤႉ လၢတၢ်န့ၣ်အဃိနအိၣ်ဒီးမူဒါဒ်သိးနကဟ့ၣ်တၢ်အဘူးအလဲလၢ နတၢ်ကွၢ်ထွဲခဲလၢာ်အဂီၢ်ဖဲ ဆၢကတီၢ်တၢ်ဟ့ၣ်အါထီၣ်နၤတၢ်ဆၢကတီၢ်ဖဲခံလါတလါဒီးသၢလါတလါအပူၤန့ၣ်လီၤႉ
နမ့ၢ်ပှ့ၤတ့ၢ်ဆူၣ်ချ့တၢ်တိာ်ကျဲၤ တခါလၢပအိၣ်လိၤလိၤဒီး, မ့တမ့ၢ် နမ့ၢ်ပှ့ၤတ့ၢ်အီၤလၢ MNsure ဒီး တဒိးန့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်ဆိ တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်အုၣ်ကီၤအဘူးအလဲလၢ တၢ်ဟ့ၣ်ခိဟ့ၣ်သွဲခရဲးဒံးအဂီၢ်အဃိဒီး:
ပဟ့ၣ်အါထီၣ်နၤတၢ်ဆၢကတီၢ်31-သီလၢကဟ့ၣ်တၢ်အဘူးအလဲအဂီၢ်လၢတမ့ၢ်သၢလါဘၣ်လီၤႉ
လၢတၢ်မၤအသးတခါဂ့ၤတခါဂ့ၤအပူၤ, နတၢ်ဟ့ၣ်အဘူးအလဲန့ၣ်ကဘၣ်ပတုာ်ကွံာ်အီၤခီဖျိနတဟ့ၣ်တၢ်အဘူးအလဲအဃိ, ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်နဒိးန့ၢ်ကဒီးပှၤတဂၤစုာ်စုာ်ဒီးဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဆူၣ်ချ့တၢ်အုၣ်ကီၤတၢ်ဟ့ၣ်အဘူးအလဲအသီတဘျီတသ့လၢဘၣ် တချုးဖဲနတၢ်ဆဲးလီၤမံၤလၢဆူမဲာ်ညါတနံၣ်အကတီၢ်အဂီၢ်ဟဲတုၤဒီး နမ့ၢ်တလဲၤခီဖျိဘၣ်ဝဲ တၢ်မၤအသးလီၤဆီ အဃိန့ၣ်လီၤႉ
ဃုသ့ၣ်ညါအါထီၣ်ဘၣ်ဃးတၢ်ဟ့ၣ်အဘူးအလဲအဂ့ၢ်တက့ၢ်ႉ
တၢ်တဖၣ်လၢနကဘၣ်သ့ၣ်ညါတချုးနဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ကွၢ်ထွဲ
နတၢ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့အကအါဒိၣ်ဝဲဒၣ်ဖဲနဟံးန့ၢ်တၢ်ကွၢ်ထွဲလၢနတၢ်ဘျးစဲအချၢန့ၣ်လီၤ
တၢ်ဘျးစဲ တခါန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ ကသံၣ်သရၣ်တဖၣ်, တၢ်ဟ့ၣ်ကသံၣ်ဒၢးတဖၣ်, တၢ်ဆါဟံၣ်တဖၣ်ဒီး ပှၤဟ့ၣ်ဆူၣ်ချ့တၢ်ကွၢ်ထွဲအဂုၤအဂၤတဖၣ်လၢနကထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢအပှ့ၤစှၤဒိၣ်န့ၣ်လီၤႉ နမ့ၢ်ဃုထၢကသံၣ်သရၣ်လၢအတအိၣ်ဖဲနတၢ်ဘျးစဲပူၤဘၣ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကစၢ်ကဘၣ်ဟ့ၣ်အါထီၣ်တၢ်အဘူးအလဲ-မ့တမ့ၢ် နကစၢ်ကဘၣ်လိးတၢ်အဘူးအလဲခဲလၢာ်-လၢတၢ်ကွၢ်ထွဲအတၢ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ , အဃိအကါဒိၣ်ဒ်သိးနကအိၣ်လၢနတၢ်ဘျးစဲအပူၤလီၤႉ
တၢ်ဂ့ၢ်တနီလၢအဒုးအါထီၣ်နတၢ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့ဖဲ နလဲၤထံၣ်လိာ်နသးဒီးကသံၣ်သရၣ်လၢတၢ်တိာ်ကျဲၤဘျးစဲအချၢတဖၣ်န့ၣ်မ့ၢ်ဒ်အံၤလီၤ:
- နကဘၣ်ဟံးန့ၢ်မူဒါလၢ တၢ်ဟ့ၣ်ဆိအဘူးအလဲ မ့တမ့ၢ် တၢ်အုၣ်ကီၤဟ့ၣ်သဃဲၤတခါဂ့ၤဂ့ၤအဂီၢ်, လၢညီနုာ်အပှ့ၤလီၤတဲာ်အါန့ၣ်ဒ် တၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲ လၢတၢ်တိာ်ကျဲၤဘျးစဲပူၤ လီၤႉ
- နကဘၣ်ဟ့ၣ်တၢ်အဘူးအလဲတၢ်အပှ့ၤလီၤဆီလၢ တၢ်အပှ့ၤလၢပဘၣ်ဟ့ၣ်က့ၤဆူကသံၣ်သရၣ်အအိၣ်ဒီး တၢ်အပှ့ၤလၢအဝဲသ့ၣ်ဃ့က့ၤတဖၣ်အဘၢၣ်စၢၤ (တဘျီတခီၣ်ဘၣ်တၢ်ကိးအီၤဒ်အမ့ၢ် "တၢ်အဘူးအလဲအဂၤလၢအလဲၤတလၢကွံာ်ဆူၣ်ချ့တၢ်တိာ်ကျဲၤ") န့ၣ်လီၤႉ နဟ့ၣ်တၢ်အဘူးအလဲလီၤဆီလိာ်အသးန့ၣ် တမၤစၢၤနၤဒ်သိးကကၢကီၣ်ဝဲလၢ နတၢ်ဟ့ၣ်အဘူးအလဲလၢနီၢ်ကစၢ်စ့ အအါကတၢၢ်အဂီၢ်န့ၣ်ဘၣ်ႉ
- တၢ်တိာ်ကျဲၤတနီ, ပာ်ဃုာ်ဝဲပှၤတဂၤစုာ်စုာ် ဒီးဟံၣ်ဖိဃီဖိအတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ်လၢ အဘၣ်တၢ်မၤန့ၢ်အီၤသ့ဖဲ Minnesota န့ၣ်တအိၣ်ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်အဘူးအလဲလၢနီၢ်ကစၢ်စ့ အအါကတၢၢ်အဂီၢ်ဘၣ်ထွဲဒီး တၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲလၢတၢ်တိာ်ကျဲၤဘျးစဲအချၢဘၣ်န့ၣ်လီၤႉ အခီပညီမ့ၢ်ဝဲဒၣ် နတၢ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့မ့ၢ်အိၣ်အါထဲလၢာ်သနာ်က့ နတၢ်တိာ်ကျဲၤတစးထီၣ်ဟ့ၣ် 100 မျးကယၤလၢတၢ်ဟ့ၣ်န့ၢ်တၢ်အဘူးအလဲဘၣ်ထွဲဒီး တၢ်အံးကွၢ်ထွဲလၢတၢ်တိာ်ကျဲၤဘျးစဲအချၢအဂီၢ်ဘၣ်လီၤႉ နမ့ၢ်လဲၤဆူကသံၣ်သရၣ်တဂၤ မ့တမ့ၢ် တၢ်လီၢ်တခါလၢအတအိၣ်လၢနတၢ်တိာ်ကျဲၤဘျးစဲအပူၤ ဒ်သိးကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဖံးတၢ်မၤအကျဲလၢအပှ့ၤကလံၤဒိၣ်ဝဲအဃိဒီးနကဘၣ်လိးက့ၤအဝဲသ့ၣ်ဒီလၣ်လၢအကထိလၢ တဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်န့ၢ်နၤခီဖျိ နတၢ်အုၣ်ကီၤအဘူးအလဲဘၣ်လီၤႉ
ဝံသးစူၤမၤလီၤတံၢ်ဒ်သိး နကသမံသမိးက့ၤကသံၣ်သရၣ်တဖၣ်ဒီး တၢ်အပီးအလီတဖၣ်န့ၣ်အိၣ်ဝဲလၢ နတၢ်ဘျးစဲအပူၤအဂ့ၢ် တချုးဖဲနလဲၤထံၣ်လိာ်နသးဒ်ဘၣ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်တက့ၢ်ႉ
တဘျီဘျီတၢ်ကွၢ်ကပာ်ကွံာ်ကအိၣ်ဝဲဒၣ်ဒ်သိးဂ့ၢ်ဂီၢ်အူတၢ်အိၣ်သးတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. နကြၢးသမံသမိးက့ၤနဆူၣ်ချ့တၢ်တိာ်ကျဲၤ အလံာ်ကွဲးနီၣ်ကွဲးဃါတဖၣ် ဒ်သိးနကမၤလီၤတံၢ်တၢ်နၢ်ပၢၢ်ဘၣ်ဃး တၢ်ဟ့ၣ်အဘူးအလဲလၢနတၢ်ဘျးစဲအပူၤဒီးလၢအချၢတဖၣ်အဂ့ၢ်လီၤႉ
ဃုသ့ၣ်ညါအါထီၣ်ဘၣ်ဃး တၢ်တိာ်ကျဲၤဘျးစဲတဖၣ်အဂ့ၢ်တက့ၢ်ႉ
တၢ်လိၣ်ဘၣ်နီၢ်နီၢ်လၢအဘၣ်ထွဲဒီး တၢ်ကူစါယါဘျါတၢ် ဒီး တချုးတၢ်ဟ့ၣ်စိဟ့ၣ်ကမီၤ
ပသးအိၣ်မၤလီၤတံၢ်တၢ်ဘၣ်ဃး နဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲလၢအအိၣ်ဒီးအဂ့ၤအကျိၤ, အလိၣ်ဘၣ်ဝဲနီၢ်နီၢ်ဒီး အကြၢးအဘၣ်ဝဲ − တၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲလၢအဘၣ်တၢ်ဆိကမိၣ်အီၤဒ်အမ့ၢ် "တၢ်လိၣ်နီၢ်နီၢ်လၢတၢ်ကူစါယါဘျါအဂီၢ်" န့ၣ်လီၤႉ ဒ်သိးကမၤတၢ်န့ၣ်အဂီၢ်, ပလိၣ်ဘၣ်နကသံၣ်သရၣ်လၢအကဟ့ၣ်ပှၤအတၢ်ဃ့ထီၣ်တၢ်ဘၣ်ဃး တချုးတၢ်ဟ့ၣ်စိဟ့ၣ်ကမီၤ န့ၣ်လီၤႉ
တၢ်မၤလီၤတံၢ်ဘၣ်ဃးတၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲလၢအလိၣ်နီၢ်နီၢ်ဒ်သိးတၢ်ကကူစါယါဘျါအဂီၢ်န့ၣ်, ပကွၢ်ကဒါက့ၤတၢ်ဃ့ထီၣ်ဘၣ်ဃးတၢ်ဟ့ၣ်စိဟ့ၣ်ကမီၤအဂီၢ် ခီဖျိ ပ တၢ်ကူစါယါဘျါကျဲအသနူ, လၢအပၣ်ဃုာ်ဒီးတၢ်ကူစါယါဘျါတၢ်နဲၣ်ကျဲတဖၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်ဆူၣ်ချ့ကရၢပာ်ဂၢၢ်ပာ်ကျၢၤဝဲ, လၢအဘၣ်တၢ်ကွၢ်ကဒါက့ၤအီၤဘၣ်ဆၢဘၣ်ကတီၢ်ခီဖျိ ကသံၣ်သရၣ်ဒီးသရၣ်/သရၣ်မုၣ်ကွၢ်ပှၤဆါတဖၣ်လီၤႉ
တၢ်ကူစါယါဘျါတနီၤန့ၣ်ကလိၣ်ဘၣ်ဝဲ တချုးတၢ်ဟ့ၣ်စိဟ့ၣ်ကမီၤအဂီၢ် ဒီး ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်ကဘၣ်တၢ်သမံသမိးအီၤလၢ တၢ်လိၣ်ဘၣ်ထွဲဒီးကသံၣ်ကသီတဖၣ်အဃိလီၤႉ တၢ်ကွၢ်ထွဲလၢတလိၣ်တၢ်အံၤအိၣ်ဝဲလီၤႉ နဆူၣ်ချ့တၢ်တိာ်ကျဲၤအလံာ်ဃံးဃာ်ကွဲးရဲၣ်လီၤတၢ်ကူစါယါဘျါအကျိၤအကျဲတဖၣ်ဒီး တၢ်မၤအကျိၤအကွာ်လၢလိၣ်ဝဲ တချုးတၢ်ဟ့ၣ်စိဟ့ၣ်ကမီၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤႉ
မ့ၢ်သ့ဒီး, ဟံးန့ၢ်ဆိတချုးတၢ်ဟ့ၣ်စိဟ့ၣ်ကမီၤအဂီၢ် တချုးဖဲနဒိးန့ၢ်တၢ်ကူစါယါဘျါဒ်ဘၣ်တက့ၢ်ႉ အါဒၣ်တၢ်တက့ၢ်, ကသံၣ်သရၣ်လၢအရဲၣ်ကျဲၤတၢ်ဟ့ၣ်မၤစၢၤတၢ်မၤ မ့တမ့ၢ် တၢ်ဘၣ်ဖံးဘၣ်မၤတၢ်န့ၣ် ကဟံးန့ၢ်ဝဲဒၣ် တချုးတၢ်ဟ့ၣ်စိဟ့ၣ်ကမီၤန့ၣ်လီၤႉ နမ့ၢ်တအိၣ်ဒီးတချုးတၢ်ဟ့ၣ်စိဟ့ၣ်ကမီၤနၤဒ်သိးနကတူၢ်လိာ်တၢ်ကူစါယါဘျါအကျိၤအကျဲဘၣ်ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်လိာ်ကွံာ်တၢ်ဃ့က့ၤအဘူးအလဲလၢတၢ်ကူစါယါဘျါအကျိၤအကျဲအဂီၢ်ဖဲဘၣ်တၢ်ဃုထံၣ်က့ၤအီၤဒ်အတမ့ၢ်ဘၣ်တၢ်လိၣ်နီၢ်နီၢ်လၢတၢ်ကူစါယါဘျါအဂီၢ်အဃိသ့ဝဲန့ၣ်လီၤႉ
တၢ်ဆၢကတီၢ်အတကွီၣ်လၢ ကဆၢတဲာ်တၢ်ဟ့ၣ်စိဟ့ၣ်ကမီၤအဂီၢ်- ဒ်ညီနုာ်အသိး, တၢ်ဆၢတဲာ်လၢတၢ်ဟ့ၣ်အဘူးအလဲအဂီၢ်န့ၣ် ဆၢကတီၢ်ယံာ်ဝဲဒၣ် တၢ်မၤမုၢ်နံၢ်10 သီန့ၣ်လီၤႉ နကသံၣ်သရၣ်မ့ၢ်နာ်လၢနဆူၣ်ချ့တၢ်အိၣ်သးမ့ၢ်လိၣ်ဘၣ်ဝဲတၢ်ဆၢတဲာ်ချ့ချ့အဃိဒီးကသံၣ်သရၣ်ဃ့ထီၣ်ဝဲဒၣ်တၢ်ကွၢ်ကဒါက့ၤအဆိအချ့အဂီၢ်သ့ဝဲန့ၣ်လီၤႉ
ဃုသ့ၣ်ညါအါထီၣ်ဘၣ်ဃး တချုးတၢ်ဟ့ၣ်စိဟ့ၣ်ကမီၤဒီး တၢ်ကူစါယါဘျါကျဲသနူတဖၣ်အဂ့ၢ်တက့ၢ်ႉ
တၢ်ကွၢ်ကပာ်တၢ်တဖၣ်လၢကသံၣ်ကသီတၢ်ဟ့ၣ်အဘူးအလဲအဂီၢ်
ဆူၣ်ချ့တၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ်လၢအပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်ဟ့ၣ်အဘူးအလဲ လၢကသံၣ်ကသံၣ်သရၣ်ဟ့ၣ်လီၤအဂီၢ်န့ၣ် မၤသကိးတၢ်ဃုာ်ဒီး "ကသံၣ်မံၤကွဲးရဲၣ်လၢအဖိးသဲစး" မ့တမ့ၢ် ကသံၣ်ဖီၣ်လၢအဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်န့ၢ်အီၤအဘူးအလဲတဖၣ်အစရီတခါန့ၣ်လီၤႉ ကသံၣ်ကသီန့ၣ်တဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်န့ၢ်အီၤအဘူးအလဲကိးမံၤဒဲးဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
ကွၢ်ဃုကသံၣ်ကသီ အမံၤကွဲးရဲၣ် မ့တမ့ၢ် ဃုထံၣ်န့ၢ်ကသံၣ်ကျးတက့ၢ်ႉ (နကဘၣ်သ့ၣ်ညါနကသံၣ်မံၤကွဲးရဲၣ်လၢအဖိးသဲစးအမံၤန့ၣ်လီၤႉ)
တဘျီတခီၣ်, နကသံၣ်သရၣ်မ့ၢ်ပလၢၢ်ဘၣ်ဝဲလၢနတအိၣ်ဒီး ကသံၣ်ကသီလၢတၢ်ဟ့ၣ်အဘူးအလဲနဂီၢ်အဃိဒီး, အဝဲဃ့ထီၣ်တၢ်ပာ်လီၤဆီတၢ်ဒ်သိးနတၢ်တိာ်ကျဲၤကဟ့ၣ်အဘူးအလဲလၢ ကသံၣ်ဖီၣ်အဂီၢ်သ့ဝဲန့ၣ်လီၤႉ
တၢ်ကဃ့ထီၣ်တၢ်ပာ်လီၤဆီတၢ်အဂီၢ်ဒ်လဲၣ်: ဒ်သိးကဘၣ်တၢ်ပာ်အီၤဒ်တၢ်လီၤဆီအဂီၢ်န့ၣ်, နၤ မ့တမ့ၢ် နကသံၣ်သရၣ်မၤပှဲၤဝဲ တၢ်ဃ့ထီၣ်တၢ်ပာ်ပနီၣ်လီၤဆီလၢတၢ်ဟ့ၣ်အဘူးအလဲအဂီၢ်လၢအ့ထၢၣ်နဲၣ်အဖီခိၣ်အလံာ်တကွီၢ် န့ၣ်လီၤႉ
တၢ်ဆၢကတီၢ်အတကွီၣ်လၢ ကဆၢတဲာ်တၢ်ဃ့ထီၣ်လၢတၢ်ပာ်လီၤဆီတၢ်အဂီၢ်: ဒ်ညီနုာ်အသိး, တၢ်ဆၢတဲာ်လၢတၢ်ဃ့ထီၣ်လီၤဆီတၢ်အဂီၢ်လၢတၢ်ဟ့ၣ်အဘူးအလဲန့ၣ် ဆၢကတီၢ်ယံာ်ဝဲဒၣ် တၢ်မၤမုၢ်နံၤ 10 သီန့ၣ်လီၤႉ တၢ်ခိးကွၢ်တၢ်ဆၢတဲာ်လၢအအိၣ်ဒီးအပတီၢ်ဘၣ်န့ၣ် မၤဘၣ်ဒိနၤအါမးသ့ဝဲ, အဃိနသံကွၢ်တၢ်သ့ဒီး ပကဟ့ၣ်က့ၤနၤလၢတၢ်ဆၢတဲာ်အချ့တခါလီၤႉ လၢတၢ်ဃ့ထီၣ်တၢ်ဆၢတဲာ်ချ့ချ့အဂီၢ်,ဆုထၢ "ယလိၣ်ဘၣ်တၢ်ဆၢတဲာ်လၢဘၣ်တၢ်မၤဝံၤချ့ထီၣ်" တၢ်အနၢၣ်လွံၢ်နၢၣ်လၢအအိၣ်ဖဲအ့ထၢၣ်နဲးလံာ်အဒိအလိၤန့ၣ်တက့ၢ်ႉ
မၤလိသ့ၣ်ညါအါထီၣ်ဘၣ်ဃး ကသံၣ်ကသီလၢကသံၣ်သရၣ်ဟ့ၣ်လီၤတဖၣ်အဂ့ၢ် ဒီး သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်တၢ်ဘၣ်ဃးနကသံၣ်လၢကသံၣ်သရၣ်ဟ့ၣ်လီၤ အတၢ်န့ၢ်ဘျုးတဖၣ်အဂ့ၢ် တက့ၢ်ႉ
တၢ်ဃ့က့ၤအဘူးအလဲတဖၣ်အဂ့ၢ်ဒီး တၢ်တဲနၢ်ပၢၢ်ဘၣ်ဃးတၢ်န့ၢ်ဘျုးတဖၣ်အဂ့ၢ်
တၢ်တီၣ်ထီၣ်တၢ်ဃ့က့ၤအဘူးအလဲတဖၣ်
ဖဲနလဲၤဆူကသံၣ်သရၣ်လၢတၢ်တိာ်ကျဲၤဘျးစဲပူၤတဂၤအအိၣ်, တၢ်ဆါဟံၣ် မ့တမ့ၢ် ဆူၣ်ချ့တၢ်ကွၢ်ထွဲကသံၣ်သရၣ်အဂၤအအိၣ်န့ၣ်, တလိၣ်လၢနကဘၣ်တီၣ်ထီၣ်တၢ်ဃ့က့ၤအဘူးအလဲဆူပအိၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. နပှၤဟ့ၣ်တၢ်ကွၢ်ထွဲကတီၣ်ထီၣ်န့ၢ်နၤလၢတၢ်ဃ့က့ၤအဘူးအလဲအဂီၢ်လီၤႉ
နမ့ၢ်လဲၤဆူကသံၣ်သရၣ်တဂၤ, တၢ်ဆါဟံၣ် မ့တမ့ၢ် ဆူၣ်ချ့တၢ်ကွၢ်ထွဲကသံၣ်သရၣ်အဂၤ လၢအတအိၣ်လၢနတၢ်တိာ်ကျဲၤဘျးစဲအပူၤအဃိဒီး, နကဘၣ်တီၣ်ထီၣ်တၢ်ဃ့က့ၤအဘူးအလဲအလံာ်တကွီၢ်အကျါတခါဆူပအိၣ်ဒ်တၢ်ဆၢကတီၢ်အိၣ်ကွဲးလီၤအသးလၢ နလံာ််ဃံးဃာ်ပူၤပာ်ဖျါအသိးန့ၣ်လီၤႉ
ဆူၣ်ချ့တၢ်တိာ်ကျဲၤလၢလီၤဆီလိာ်သးကသူဝဲတၢ်ဃ့က့ၤအဘူးအလဲအလံာ်တကွီၢ်လၢအလီၤဆီလိာ်သးတဖၣ်လီၤသ့ဝဲန့ၣ်လီၤ. လံာ်တကွီၢ်တခါစုာ်စုာ်န့ၣ်ပာ်ဖျါတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢနလိၣ်ဘၣ်ဝဲ လၢနကဟ့ၣ်ထီၣ်ဃုာ်ဒီးလံာ်အဒိဃုာ်ဒီးလံာ််ဃံးဃာ်အတၢ်ဆဲးကျိးအဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ်ဒ်သိးလၢနကတီၣ်ထီၣ်လံာ်တကွီၢ်ခီဖျိကျဲဒ်နဃုထၢအသိးလၢအမ့ၢ်ဝဲ : ဆှၢတၢ်ပရၢ, ဆှၢဒီးစဲးကွဲးဒိဆှၢလံာ် မ့တမ့ၢ် ဆှၢလီပရၢ န့ၣ်လီၤ.
နမ့ၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်သံကွၢ်ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဃ့တၢ်အဘူးအလဲတဖၣ်အဂ့ၢ်အဃိဒီး, ဝံသးစူၤဆဲးကျိးဘၣ်ဆူတၢ်တိစၢၤမၤစၢၤလၢပှၤစူးကါတၢ်ဖိအဂီၢ် ဖဲလီတဲစိနီၢ်ဂံၢ်လၢအအိၣ်၀ဲၣ်ဒၣ်လၢန ကရူၢ်ဖိ (ID) ခး အလီၢ်ခံ မ့တမ့ၢ် နုာ်လီၤဆူနကရူၢ်ဖိအိၣ်တၢ်လီၢ် ဒီးဆှၢဘၣ်တၢ်ကစီၣ်လၢတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢအပူၤတက့ၢ်ႉ
ဘၣ်ထွဲဒီးတၢ်ဃ့က့ၤအဘူးအလဲတဖၣ်လၢ အဘၣ်တၢ်ဂ့ၢ်လိာ်ကွံာ်အီၤဖဲတၢ်ဟ့ၣ်အီၤဝံၤအလီၢ်ခံတဖၣ်န့ၣ် : တညီနုၢ်မၤအသးဘၣ်ဆၣ်တၢ်ဂ့ၢ်လိာ်တၢ်ဃ့က့ၤအဘူးအလဲဖဲ တၢ်ဟ့ၣ်အီၤဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်ကဲထီၣ်သးသ့ဝဲဖဲတၢ်ဟ့ၣ်အီၤဒ်("တၢ်ဟံးကဒါက့ၤအရ့သ့အသိး")န့ၣ်လီၤ. နအိၣ်ဒီးမူဒါဒ်သိးနကဟ့ၣ်တၢ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့ဆူနကသံၣ်သရၣ်အအိၣ် ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ကွၢ်ထွဲလၢနဒိးန့ၢ်တ့ၢ်အဂီၢ်ဖဲတၢ်အံၤကဲထီၣ်သ့းန့ၣ်လီၤႉ
တၢ်ဂ့ၢ်လိာ်ကွံာ်တၢ်ဃ့က့ၤအဘူးအလဲတဖၣ်အဂီၢ်သ့ဒ်လဲၣ်ဒီး နကဘၣ်ဟးဆှဲးအီၤဒ်လဲၣ်ႉ
- တၢ်အံၤကဲထီၣ်ဝဲဒၣ်သ့ဖဲနတဟ့ၣ်တၢ်အုၣ်ကီၤအဘူးအလဲဖဲနဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ကွၢ်ထွဲအဆၢကတီၢ်, အဃိမၤလီၤတံၢ်နသးဒ်သိး နကဟ့ၣ်နတၢ်အုၣ်ကီၤအဘူးအလဲ အဆၢဘၣ်အကတီၢ်ဘၣ်န့ၣ်တက့ၢ်ႉ
- အဝဲဒၣ်ကဲထီၣ်သ့ဝဲဖဲပမၤကမၣ်တၢ်ဒီးဟ့ၣ်လီၤဘၣ်ဆူကသံၣ်သရၣ်တၢ်အဘူးအလဲအါတလၢကွံာ် − ပမ့ၢ်ဟ့ၣ်န့ၢ်နတၢ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့တနီလၢနကဘၣ်ဟ့ၣ်နကစၢ်နီၢ်နီၢ်အဃိဒီး, နကဘၣ်ဟ့ၣ်က့ၤနဂီၢ်ဒၣ်နကစၢ်ဆူ ကသံၣ်သရၣ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤႉ
တၢ်တဲနၢ်ပၢၢ်ဘၣ်ဃးတၢ်န့ၢ်ဘျုးတဖၣ်အဂ့ၢ်
ဖဲနသူနဆူၣ်ချ့တၢ်တိာ်ကျဲၤတၢ်န့ၢ်ဘျုးတဖၣ် ဒီး ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်ဃ့က့ၤအဘူးအလဲအတၢ်ဟ့ၣ်လၢ နကသံၣ်သရၣ်အအိၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်, ပကဆှၢက့ၤနၤလၢ တၢ်တဲနၢ်ပၢၢ် တၢ်န့ၢ်ဘျုးအဂ့ၢ်အကျိၤတဖၣ် (EOB) တခါန့ၣ်လီၤ. တၢ်တဲနၢ်ပၢၢ် တၢ်န့ၢ်ဘျုးအဂ့ၢ်အကျိၤတဖၣ် (EOB) တခါန့ၣ်တမ့ၢ်ဝဲကဒွဲစရီတခါဘၣ်, ဘၣ်ဆၣ်အဝဲဒၣ်မၤစၢၤနၤဒ်သိးနကကွၢ်ပိာ်ထွဲတၢ်ကစီၣ်တနီလၢအကါဒိၣ်ဝဲတဖၣ်အခံ, လၢအမ့ၢ်ဝဲ:
- ဆူၣ်ချ့တၢ်ကွၢ်ထွဲတဖၣ်လၢနဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲတဖၣ်
- နဆူၣ်ချ့တၢ်တိာ်ကျဲၤဟ့ၣ်ဝဲနကသံၣ်ကရၣ်ဆံးအါလဲၣ်
- နကဘၣ်ဟ့ၣ်နကသံၣ်သရၣ်လၢတၢ်ကွၢ်ထွဲနဂီၢ်ဆံးအါလဲၣ်
မၤလိသ့ၣ်ညါအါထီၣ်ဘၣ်ဃး EOBs ဒီး ကဘၣ်ဖးအီၤဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်.
တၢ်ဒုးဘၣ်လိာ်က့ၤဒီးတၢ်န့ၢ်ဘျုးတဖၣ်
ဖဲနၤ, နဝၤ မ့တမ့ၢ် နမါ မ့တမ့ၢ် ပှၤဒိးသန့ၤထီၣ်သးလၢနၤတဖၣ် ဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်န့ၢ်အီၤတၢ်အဘူးအလဲခီဖျိ ဆူၣ်ချ့တၢ်တိာ်ကျဲၤအါန့ၣ်တခါအဃိဒီး, ပမၤသကိးတၢ်ဒီးနတၢ်တိာ်ကျဲၤအဂၤ မ့ၢ်ဒ်သိးပကမၤဘၣ်လိာ်ဖိးဒ့လိာ်တၢ်ဘၣ်ဃး တၢ်တိာ်ကျဲၤတခါစုာ်စုာ်ဟ့ၣ်နတၢ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့တဖၣ်ဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်လီၤႉ
မ့ၢ်နလိၣ်ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤဧါ.