Minnesota မ့ၢ်ဝဲ "Blue" ဆူၣ်ချ့တၢ်တိာ်ကျဲၤ အဆိကတၢၢ်လၢထံကီၢ်အပူၤန့ၣ်မ့ၢ်နသ့ၣ်ညါနဲစ့ၣ်ဧါ.
ပတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤစးထီၣ်ဝဲဒၣ်လၢ 1933, ဖဲ St. Paul တၢ်ဆါဟံၣ်နွံဖျၢၣ်ပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်သးလၢကဒုးအိၣ်ထီၣ်"Minnesota Hospital Association" တၢ်ဆါဟံၣ်ကရၢန့ၣ်လီၤ. အဝဲအံၤ ကဲထီၣ်ဝဲဒၣ်ထံကီၢ်အပူၤတၢ်ဟ့ၣ်ဆိဆူၣ်ချ့တၢ်ကွၢ်ထွဲအဘူးအလဲအတၢ်ဘျးစဲအဆိကတၢၢ်တခါန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဘိးဘၣ်ရၤလီၤအဆိကတၢၢ်န့ၣ်ပာ်ဖျါဝဲနၢး(စ)တဂၤလၢအိၣ်ဒီးတၢ်ပးစုဒုၣ်လၢအပၣ်ဒီးထူၣ်စုညါအလွဲၢ်လါအဲးဖဲဆ့ကၤယူနံဖီအစုလိၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤမ့ၢ်ဝဲဒၣ်ပတၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်ပနံာ်မံၤပနီၣ်လၢပှၤထံၣ်ဖျါဝဲသ့န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်ဝဲဒၣ်ဆူၣ်ချ့တၢ်တိာ်ကျဲအဆိကတၢၢ်တခါဒ်တၢ်သ့ၣ်ညါအီၤလၢ"Blue Cross"န့ၣ်လီၤ.
စှၤန့ၢ်ဒံး10နံၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ, အမံၤဒီးတၢ်ပနီၣ်န့ၣ်ဘၣ်တၢ်ဟံးန့ၢ်က့ၤလၢထံကီၢ် Blue Cross Association ကရၢန့ၣ်လီၤ. Blue Cross ဖံးမၤတၢ်ဆူညါဒီးဘၣ်တၢ်ပာ်ပနီၣ်ဒီးတၢ်နာ်န့ၢ်အီၤလၢအမ့ၢ်ဆူၣ်ချ့တၢ်ကွၢ်ထွဲပနံာ်မံၤတခါလၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ်လီၤ.
ပဝဲသ့ၣ်တဖၣ်ပမ့ၢ်ပှၤတီခိၣ်ရိၣ်မဲ ဆူၣ်ချ့တၢ်တိာ်ကျဲၤ လၢကီၢ်စၢဖှိၣ်အပူၤဖဲမုၢ်မဆါတနံၤအံၤန့ၣ်လီၤ
- ပကရူၢ်ဖိတဖၣ်အိၣ်အါထီၣ်,ကသံၣ်သရၣ်တၢ်ဘျးစဲလၢအဒိၣ်အလဲၢ်ကတၢၢ်,ဒီးတၢ်ပီးတၢ်လီ ဒီး တၢ်တိစၢၤမၤစၢၤတၢ်အါန့ၢ်ဒံး ဆူၣ်ချ့တၢ်တိာ်ကျဲၤ အဂုၤအဂၤလၢ Minnesota န့ၣ်လီၤ.
- ပဝဲကရူၢ်ဖိအါန့ၢ်ဒံး 2.5ကကွဲၢ်တဖၣ်န့ၣ်အိၣ်ဝဲဒၣ်လၢ Minnesota လီၢ်ကဝီၤတၢ်လီၢ်ကိးပူၤ,လၢကီၢ်စဲၣ်50 ဒီး ကီၢ်မိၢ်ပှၢ်လွံၢ်ဘ့ၣ်န့ၣ်လီၤ.
ပတၢ်တိာ်ကျဲမ့ၢ်ဝဲ ကအိးထီၣ်န့ၢ်ကျဲလၢ ပှၤကိးဂၤဒဲးကဒိးန့ၢ် တၢ်အိၣ်မူလၢအပှဲၤဒီးတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ပသးလီလၢ ပကရူၢ်ဖိတဖၣ် ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ခွဲးလၢကဒိးန့ၢ်ဘၣ် ဆူၣ်ချ့တၢ်ကွၢ်ထွဲ လၢအညီလၢကစူးကါအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးပသးလီလၢ ဆူၣ်ချ့တၢ်ကွၢ်ထွဲ ဒ်သိးအပှ့ၤကဘၣ် ဒီးပှၤဒိးန့ၢ်အီၤသ့ ဖဲအလိၣ်ဘၣ်အခါန့ၣ်လီၤ.
ဃုသ့ၣ်ညါဘၣ်ဃးပတၢ်ဖံးတၢ်မၤ တၢ်ကွၢ်စိဒီးတၢ်လုၢ်တၢ်ပှ့ၤ
ပမ့ၢ်ဝဲဒၣ် Minnesota ခီပနံာ်လၢတမၤန့ၢ်ကျိၣ်စ့တၢ်ဘၣ်ဘျုးဘၣ်လီၤ.
- ပတၢ်အိၣ်ယၢၤမၤစၢၤတဖၣ်န့ၣ် တၢ်စူးကါအီၤလၢ ကတိစၢၤမၤစၢၤ ပှၤဘၣ်ထွဲတဖၣ် ဒီးတမ့ၢ်ပှၤဟံးန့ၢ်ခီရှဲယၣ်တဖၣ်ဘၣ်. အဘူးကတၢၢ် ဆူၣ်ချ့တၢ်ကွၢ်ထွဲအစ့ 90 စဲးလၢပထၢဖှိၣ်အီၤန့ၣ် ဟ့ၣ်ဝဲပကရူၢ်ဖိအဆူၣ်ချ့တၢ်ကွၢ်ထွဲအဘူးအလဲန့ၣ်လီၤ.
- ကရၢအံၤဘၣ်တၢ် ဖံးမၤအီၤဒ်ကရၢတဟံးန့ၢ်အဘျုးဘၣ်ဆၣ် ပဟ့ၣ်အါန့ၢ် $100 ကကွဲၢ်လၢခိသွဲ ဒီးတၢ်သမံသမိးတဖၣ် လၢတနံၣ်ဘၣ်တနံၣ်န့ၣ်လီၤ.
- ပဟ့ၣ်ဝဲဒၣ်ပှၤမၤတၢ်ဖိအဘူးလဲအါန့ၢ်ဒံး $250 ကကွဲၢ်လၢပထံကီၢ်မုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ်အဂီၢ်လၢတနံၣ်ဘၣ်တနံၣ်န့ၣ်လီၤ.
- တၢ်တယာ်ဝဲဒၣ်လၢပှၤမၤတၢ်ဖိအိၣ် 3,500ဂၤ လၢအမၤသကိးတၢ်ဒီးပှၤလၢ Minnesota အပူၤန့ၣ်လီၤ.
ကဃုသ့ၣ်ညါအါထီၣ်
ဃုကွၢ်ပှၤတဝၢကရူၢ်ကရၢတဖၣ်လၢပဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ
ကွၢ်ပ တၢ်ပာ်ဖျါဆူပှၤတဝၢအအိၣ်တက့ၢ်
ဃုကွၢ်တၢ်ကစီၣ်ဘၣ်ဃး Blue Cross