တၢ်မၤကွၢ်ပှံာ်ပှၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဒီသဒၢအတၢ်ကွၢ်ထွဲတၢ်ကွၢ်သမံသမိးတၢ်မၤတမံၤလၢအကါဒိၣ်
ဒီးဃုထံၣ်စၢၤခဲစၢၣ်ခီၣ်ထံး မ့တမ့ၢ်ပှံာ်ပှၢ်ခဲစၢၣ်တၢ်ဆါန့ၣ်လီၤ. နဃုထံၣ်ပှံာ်ပှၢ်ခဲစၢၣ်တၢ်ဆါပနီၣ်တဖၣ်မ့ၢ်ဆိဆိန့ၣ် ညီဒိၣ်လၢကဒီသဒၢ မ့တမ့ၢ်ကူစါယါဘျါအီၤန့ၣ်လီၤ.
တၢ်သမံသမိးပှံာ်ပှၢ်န့ၣ် မ့ၢ်ကျဲကျိၤတမံၤလၢအပျဲကသံၣ်သရၣ်ကွၢ်တၢ်လၢနပှံာ်ပှၢ်အပူၤ ခီဖျိကျိၤဘိဆံးတဘိလၢအအိၣ်ဒီးမ့ၢ်အူဒီးခဲမရၣ်လၢပှၤကိးအီၤအဲၣ်ဒိၣ်စကိးန့ၣ်လီၤ. နကသံၣ်သရၣ်မ့ၢ်ထံၣ် တၢ်ဒိၣ်ထီတမူာ်တနီၢ်တမံၤဖဲတၢ်မၤကွၢ်နၤအခါန့ၣ် အဝဲကဟံးန့ၢ်စဲ(လ)လၢနညၣ် ဒ်သိးကဘၣ်တၢ်ကွၢ်အီၤလၢ ကသံၣ်သရၣ်မၤလိတၢ်ဆါအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်မၤကျိၤကျဲအံၤ မၤစၢၤကသံၣ်သရၣ်ဒ်သိး ကဃုထံၣ်ပှံာ်ပှၢ်ခဲစၢၣ်တၢ်ဆါပနီၣ်ဆိတဖၣ် ဒီးထုးထီၣ်ကွံာ်တၢ်ဒိၣ်ထီၣ်တမူာ်တနီၢ်တဖၣ် ဒ်သိးကဒီသဒၢအီၤ တချုးတၢ်ကဲထီၣ်ခဲစၢၣ်စဲ(လ)တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
အမဲရကၤခဲစၢၣ်ကရၢစံးဝဲလၢ ပှံာ်ပှၢ်ဒီးအ့ၣ်ကျိၤခဲစၢၣ်တၢ်ဆါန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်ဆါလၢအကဲထီၣ်အါကတၢၢ်အကျါသၢမံၤတမံၤ ဒီးတၢ်ဆါသၢမံၤတမံၤလၢအဒုးအိၣ်ထီၣ်ပိာ်မုၣ်ပိာ်ခွါတဖၣ်အတၢ်သံလၢခဲစၢၣ်အဃိ လၢကီၢ်အမဲရကၤန့ၣ်လီၤ.
တၢ်ဃုထံၣ်ပှံၢ်ပှာ်ခဲစၢၣ်တၢ်ဆါ ဒီးတၢ်သံနီၣ်ဂံၢ်န့ၣ် ဟဲစှၤလီၤလၢပိာ်မုၣ်ဒီးပိာ်ခွါတဖၣ် လၢဆံဖှိၣ်နံၣ်တဖၣ်လံ မ့ၢ်လၢတၢ်ကွၢ်သမံသမိးအါထီၣ်အဃိလီၤ. အဝဲအံၤမ့ၢ်တၢ်ကစီၣ်အမုာ်န့ၣ်လီၤ.
ပိာ်ခွါဒီးပိာ်မုၣ်ခဲလၢာ်လၢအသးပှၢ်န့ၢ် 45 နံၣ်န့ၣ်ကြၢးဘၣ်တၢ်ကွၢ်သမံသမိးအီၤ အစှၤကတၢၢ် 10 နံၣ်တဘျီန့ၣ်လီၤ.
နမ့ၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်ဘၣ်ယိၣ်တဖၣ် ဒ်သိးဟံၣ်ဖိဃီဖိအိၣ်ဒီးပှံာ်ပှၢ်ခဲစၢၣ်တၢ်ဆါတၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤ မ့တမ့ၢ်တၢ်အိၣ်သးလၢအမၤဆူးဆါနပှံာ်ပှၢ် (အဒိတၢ်ဒိၣ်ထီၣ်မ့တမ့ၢ်အ့ၣ်ကျိၤညိးထီၣ်တၢ်ဆါ ဒ်သိး ulcerative colitis မ့တမ့ၢ် ခရိၣ်အၢၣ်တၢ်ဆါ)န့ၣ် နကသံၣ်သရၣ်ကဃ့ထီၣ်တၢ်သမံသမိးပှံာ်ပှၢ်ဒီးအ့ၣ်ကျိၤ ဆိန့ၢ်အသး 45 နံၣ်မ့တမ့ၢ်အဘျီအါန့ၢ် 10 နံၣ်တဘျီန့ၣ်လီၤ.
အကါဒိၣ်လၢကနၢ်ပၢၢ် ကသံၣ်အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အိၣ်မနုၤလဲၣ် ဒီးနတၢ်တိာ်ကျဲၤတခါန့ၣ် ဟ့ၣ်အပှ့ၤလၢတၢ်မနုၤအဂီၢ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. စူးကါတၢ်တိစၢၤမၤစၢၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ဒ်သိးကဃုထံၣ်သ့ၣ်ညါတၢ်အဂီၢ်တက့ၢ်. ကွၢ်ဃုတၢ်ဂ့ၢ်ဆံးကိာ်အဂၤတဖၣ် လၢနတၢ်န့ၢ်ဘျုးန့ၢ်ဖှိၣ်အလံာ်ဆံးဖိတက့ၢ်.
ကသံၣ်သရၣ်တဂၤန့ၣ် မၤဝဲညီနုၢ်တၢ်သမံသမိးပှံာ်ပှၢ်ဒီးအ့ၣ်ကျိၤ လၢတၢ်ဆါဟံၣ်လၢပှၤဆါတလိၣ်နုာ်ထီၣ် (တၢ်ဆါဟံၣ်လၢအအိးထီၣ်လၢမုၢ်ဆါကတီၢ်)န့ၣ်လီၤ. မၤလိ ဘၣ်ဃးနပာ်ကီၤစ့လၢ တၢ်ကွဲးကါလီၢ်လၢတလိၣ်ထီၣ်တၢ်ဆါဟံၣ်အပူၤ ဒ်လဲၣ်န့ၣ်တက့ၢ်.
နကြၢးမၤတၢ်အါမး ဖဲလၢနကတဲာ်ကတီၤတၢ်လၢ တၢ်သမံသမိးပှံာ်ပှၢ်ဒီးအ့ၣ်ကျိၤအခါန့ၣ်လီၤ. တချုးတၢ်သမံသမိး လၢ 24 နၣ်ရံၣ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ် လိၣ်နလၢနကအီထဲအထံ, အီတၢ်ထံတမံၤလၢကသ့စီကွံာ်နပှံာ်တဖၣ် ဒီးအိၣ်ဘူးလၢနဟံၣ်ဒီးတၢ်ဟးလီၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ကတဲာ်ကတီၤအံၤန့ၣ် အကါဒိၣ် ဒ်သိးနကသံၣ်သရၣ်န့ၣ်ကွၢ်နပှံာ်ကျိၤကသ့န့ၣ်လီၤ.
လၢတၢ်မၤအကျဲအကျိၤအံၤန့ၣ် နကဒိးန့ၢ်ကသံၣ်မံ ဒ်သိးကမၤဂၢၢ်နသးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤအကျဲအကျိၤအပူၤန့ၣ် ကသံၣ်သရၣ်ကကွၢ်နပှံာ်လၢအဲၣ်ဒိၣ်စကိး ဒီးထုးထီၣ်ကွံာ်တၢ်ညိးထီၣ်အါထီၣ်တဖၣ်ခဲလၢာ်န့ၣ်လီၤ. နကအိၣ်ဒီးတၢ်သးသဒ့ၣ်(တမံဘၣ်သး)ဘၣ်ဆၣ် နတပာ်သူၣ်ပာ်သးတၢ်ဝဲအံၤဘၣ် ဒီးနတသ့ၣ်နီၣ်အီၤဘၣ်.
တၢ်မၤအံၤမ့ၢ်ဝံၤန့ၣ် နကပၢၢ်ထီၣ်လၢကသံၣ်မၤမံနၤလၢတၢ်ဘျါထီၣ်ဒၢးပူၤ ဒီးကသံၣ်သရၣ်န့ၣ်ကကွၢ်ကဒါက့ၤနတၢ်သမံသမိးပှံာ်ပှၢ်ဒီးအ့ၣ်ကျိၤအစၢတဖၣ် သကိးလၢနၤလီၤ. ကသံၣ်သရၣ်မ့ၢ်ထုးထီၣ်ကွံာ်တၢ်ညိးထီၣ်အါထီၣ်တဖၣ်န့ၣ် ကဒုးသ့ၣ်ညါနၤတၢ်ဆါဂ့ၢ်ကျိၤအစၢတဖၣ် လၢမုၢ်နံၤတနီၤအတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ.
တၢ်သမံသမိးပှံာ်ပှၢ်ဒီးအ့ၣ်ကျိၤန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဆိကမိၣ်အီၤလၢကျဲအဂ့ၤကတၢၢ်တမံၤ လၢတၢ်ခံကွၢ်စီကွၢ်ပှံာ်ပှၢ်ခဲစၢၣ်တၢ်ဆါအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်နကနၢ်ဟူဘၣ်ဃး တၢ်မၤကွၢ်အဂုၤအဂၤတဖၣ်အဂ့ၢ်, ဘၣ်ဆၣ်ဒီး အ၀ဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်တဘၣ်တၢ်ဆိကမိၣ်အီၤလၢ အမၤကွၢ်တၢ်လိၤလိၤ မ့တမ့ၢ် အကဲတၢ်မၤကွၢ်အလၢအပှဲၤထဲသိးဒီး တၢ်ကွၢ်သမံသမိးပှံာ်ပှၢ်အသိးဘၣ်.
ကွၢ်ဒၣ်ထဲ ပှံာ်ပှၢ်အဖီလာ်တကူာ်ဧိၤလီၤ
ကွၢ်ဒၣ်ထဲ သွံၣ်အိၣ်လၢအ့ၣ်ပူၤလီၤ
ကွၢ်ဒၣ်ထဲ ခဲစၢၣ်စဲ(လ)လၢအလီၤဆှုဆူ တၢ်အ့ၣ်အပူၤလီၤ
စူးကါလီသဟီၣ်စှၤကိာ်ထဲ ကကွၢ်ပှံာ်ပှၢ်အက့ၢ်အဂီၤလၢ တၢ်ဟံးန့ၢ်ထံးရှူအဒိတသ့ဖဲ အထံၣ်ဘၣ်တၢ်ဖျၢၣ်သလၢၢ်ဖိတဖၣ်အခါလီၤ
တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်တဖၣ်အိၣ်လၢပှံာ်ပှၢ်ခဲစၢၣ်အဂီၢ် ဒီးနမၤစှၤလီၤအီၤသ့ခီဖျိတၢ်ဃုထၢဆူၣ်ချ့ကျဲတဖၣ်ဒ်သိး:
Blue Cross ဒီး Blue Plus ဆူၣ်ချ့အတၢ်တိာ်ကျဲၤတဖၣ်န့ၣ် ဟ့ၣ်အပှ့ၤလၢတၢ်ဒီသဒၢတၢ်သမံသမိးပှံာ်ပှၢ်ဒီးအ့ၣ်ကျိၤလၢ ပိာ်ခွါဒီးပိာ်မုၣ်တဖၣ်လၢအသးအိၣ် 45 နံၣ် ဒီးပှၢ်န့ၢ်အီၤ မ့တမ့ၢ်လၢပှၤတဖၣ်လၢကသံၣ်သရၣ်ပာ်ပနီၣ်အီၤဒ်တၢ်ဆါအိၣ်သ့တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
နမ့ၢ်စူးကါကသံၣ်သရၣ်လၢတၢ်တိာ်ကျဲၤဘျးစဲပူၤန့ၣ် တလိၣ်ဟ့ၣ်အပှ့ၤဘၣ်. မ့ၢ်လိၣ်ဘၣ်ကသံၣ်တၢ်ကွၢ်ထွဲမ့ၢ်အါထီၣ် ဒ်သိးတၢ်ထုးထီၣ်ကွၢ်စဲ(လ)အါထီၣ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်နကဘၣ်ဟ့ၣ်အပှ့ၤလီၤ.
ကွၢ်ဃု ပှာ်ဘျးစဲပူၤကသံၣ်သရၣ်တဖၣ် ဒီးပှၤမၤစၢၤတၢ်တဖၣ်လၢ နလီၢ်က၀ီၤအပူၤတက့ၢ်. နုာ်လီၤတၢ်တိာ်ကျဲၤခဲအံၤတၢ်ဟ့ၣ်အဘူးအလဲအဂီၢ်